Theo quy định tại Khoản 1 Điều 32 Bộ luật Hình sự, cá nhân có quyền đối với hình ảnh của mình. Cụ thể, việc sử dụng hình ảnh của cá nhân cần phải được người đó đồng ý. Ngoài ra, việc sử dụng hình ảnh của người khác nhằm mục đích thương mại thì cần phải trả thù lao cho người có hình ảnh, ngoại trừ trường hợp các bên có thỏa thuận khác.
Trong khi đó, Điều 38 Bộ luật Dân sự 2015 quy định, đời sống riêng tư, bí mật cá nhân là bất khả xâm phạm, được pháp luật bảo vệ. Việc sử dụng, công khai thông tin liên quan tới đời sống riêng tư, bí mật cá nhân cần phải được người đó đồng ý.
Như vậy, việc tự ý đăng ảnh của người khác khi chưa có sự đồng ý của người đó hoặc là đăng ảnh có liên quan tới đời sống riêng tư, bí mật cá nhân khi chưa được sự đồng ý của người đó là hành vi vi phạm pháp luật, có thể bị xử phạt vi phạm hành chính hoặc là truy cứu trách nhiệm hình sự.
Việc tự ý đăng ảnh của người khác khi chưa có sự đồng ý của người đó là hành vi vi phạm pháp luật. Ảnh minh họa
Xử phạt về hành chính
Theo quy định ở Khoản 1 Điều 101 Nghị định 15/2020/NĐ-CP được sửa đổi bởi khoản 37 Điều 1 Nghị định 14/2022/NĐ-CP, phạt tiền từ 10.000.000 - 20.000.000 đồng đối với hành vi lợi dụng mạng xã hội nhằm cung cấp, chia sẻ thông tin giả mạo, thông tin sai sự thật, xuyên tạc, vu khống, xúc phạm uy tín của cơ quan, tổ chức, danh dự, nhân phẩm của cá nhân.
Phạt tiền từ 20.000.000 - 30.000.000 đồng đối với hành vi tiết lộ thông tin thuộc danh mục bí mật nhà nước, bí mật đời tư của cá nhân và bí mật khác mà chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự.
Biện pháp khắc phục hậu quả là buộc gỡ bỏ thông tin sai sự thật hoặc gây nhầm lẫn hoặc thông tin vi phạm pháp luật.
Theo quy định tại Điểm e Khoản 3 Điều 102 Nghị định 15/2020/NĐ-CP, phạt tiền từ 10.000.000 - 20.000.000 đồng đối với hành vi thu thập, xử lý và sử dụng thông tin của tổ chức, cá nhân khác mà không được sự đồng ý hoặc là sai mục đích theo quy định của pháp luật.
Trong khi đó, Điểm b Khoản 3 Điều 34 Nghị định 38/2021/NĐ-CP quy định phạt tiền từ 20.000.000 - 40.000.000 đồng đối với hành vi quảng cáo có sử dụng hình ảnh, lời nói, chữ viết của cá nhân khi chưa được người đó đồng ý, ngoại trừ trường hợp được pháp luật cho phép.
Xử lý hình sự
Điều 155 Bộ luật Hình sự 2015 quy định về tội làm nhục người khác như dưới đây:
- Người nào xúc phạm nghiêm trọng nhân phẩm, danh dự của người khác thì bị phạt cảnh cáo, phạt tiền từ 10.000.000 - 30.000.000 đồng hoặc là phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm.
- Nếu như sử dụng mạng máy tính hoặc là mạng viễn thông, phương tiện điện tử để phạm tội thì sẽ bị phạt tù từ 3 tháng tới 2 năm.
Bên cạnh đó, người vi phạm có thể bị áp dụng biện pháp xử phạt bổ sung cấm đảm nhiệm chức vụ, hành nghề hoặc là làm công việc nhất định từ 1- 5 năm.
Hành vi đăng tải ảnh của người khác lên mạng xã hội còn có thể phải bồi thường thiệt hại do xâm phạm danh dự, nhân phẩm, uy tín của người khác theo quy định tại Điều 592 Bộ luật Dân sự 2015, cụ thể như sau:
- Chi phí hợp lý nhằm hạn chế, khắc phục thiệt hại.
- Thu nhập thực tế bị mất hoặc là bị giảm sút.
- Thiệt hại khác do luật quy định.
Bên cạnh các chi phí trên, người có hành vi xâm phạm danh dự, nhân phẩm, uy tín của người khác phải bồi thường một khoản tiền khác nhằm bù đắp tổn thất về mặt tinh thần mà người đó gánh chịu.
Mức bồi thường bù đắp tổn thất về mặt tinh thần do các bên thỏa thuận; nếu như không thỏa thuận được thì mức tối đa cho một người có danh dự, nhân phẩm, uy tín bị xâm phạm không quá 10 lần mức lương cơ sở do Nhà nước quy định.
