Theo Al Jazeera, ngày 16/12, Cựu Tổng thống Syria Bashar al-Assad đã đưa ra tuyên bố bằng văn bản đầu tiên kể từ khi đến Nga tị nạn.
Tuyên bố được đăng tải trên kênh Telegram của phủ tổng thống Syria nêu rõ: "Trước hết, việc tôi rời Syria không phải là có kế hoạch từ trước và cũng không diễn ra trong những giờ cuối cùng của các trận chiến như một số người đã tuyên bố. Ngược lại, tôi đã ở lại Damascus, thực hiện nhiệm vụ của mình cho đến những giờ đầu tiên của Chủ nhật, ngày 8/12/2024".
Tuyên bố cho biết thêm khi các tay súng nổi dậy, mà ông al-Assad mô tả là "lực lượng khủng bố," tiến vào thủ đô, ông đã di chuyển đến một căn cứ ở thành phố duyên hải Latakia để "giám sát các hoạt động chiến đấu”. Tuy nhiên, căn cứ này sau đó đã bị các tay súng đối lập tấn công bằng thiết bị bay không người lái.
“Khi tình hình trên thực địa tiếp tục xấu đi, căn cứ quân sự của Liên bang Nga cũng bị tấn công dữ dội bằng các cuộc không kích bằng thiết bị bay không người lái”, ông al-Assad nói thêm.
Theo ông al-Assad, khi không còn cách nào khả thi để rời khỏi căn cứ, Moscow đã yêu cầu chỉ huy căn cứ không quân Hmeimim sắp xếp một cuộc sơ tán khẩn cấp đến Liên bang Nga vào tối 8/12 và điều này diễn ra một ngày sau khi Damascus thất thủ, sau sự sụp đổ của các vị trí quân sự cuối cùng và sự tê liệt của tất cả các cơ quan nhà nước còn lại.
"Khi nhà nước rơi vào tay khủng bố và khả năng đóng góp có ý nghĩa bị mất đi, bất kỳ vị trí nào cũng trở nên vô nghĩa, khiến việc nắm giữ nó trở nên vô nghĩa", ông al-Assad viết.
Chính quyền của ông al-Assad sụp đổ hôm 8/12 khi lực lượng đối lập do nhóm Hồi giáo Hayat Tahrir al-Sham dẫn đầu giành quyền kiểm soát nhiều thành phố lớn và tràn vào thủ đô Damascus trong chiến dịch chớp nhoáng kéo dài một tuần.
Ngày 9/12, truyền thông Nga đưa tin cựu Tổng thống Assad đã tới Moscow (Nga). Tổng thống Nga Vladimir Putin đã cấp quy chế tị nạn trên cơ sở nhân đạo cho gia đình ông Assad. Thông tin này sau đó được xác nhận bởi người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov.
Theo nhiều nguồn tin, ông Assad hầu như không trao đổi với bất kỳ ai về kế hoạch sơ tán khỏi Syria của mình.
Khi ông lên máy bay, phu nhân Asma và ba người con của ông Assad đã chờ ông ở thủ đô Nga, theo ba cựu trợ lý thân cận và một quan chức cấp cao trong khu vực.
Ngày 10/12, các bộ trưởng trong chính phủ chuyển tiếp mới thành lập đã gặp các thành viên chính quyền cũ để bàn thảo công việc và đảm bảo tính liên tục của các dịch vụ công.
Ngày 11/12, Tổng thư ký Liên Hợp Quốc, ông António Guterres tuyên bố Liên hợp quốc hoàn toàn cam kết ủng hộ một cuộc chuyển giao quyền lực trong êm thấm ở Syria thông qua một tiến trình chính trị toàn diện nhằm đảm bảo tôn trọng mọi quyền lợi của các nhóm thiểu số.