Trong tất cả các phiên tòa, nam luật sư bị tố lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt gần 1 tỷ đồng của thân chủ đều kêu oan. Tuy nhiên, các chứng cứ đều chống lại bị cáo này.
Luật sư hầu tòa vì không trung thực với thân chủ
Một ngày cuối tháng 11, TAND tỉnh Bến Tre mở phiên tòa xét xử sơ thẩm lần 2 vụ án lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản đối với bị cáo Trần Hữu Kiển (SN 1981, nguyên Trưởng chi nhánh Văn phòng luật sư BT, đoàn Luật sư tỉnh Bến Tre).
Bị cáo Kiển bị cáo buộc là đã lạm dụng sự tín nhiệm, chiếm đoạt gần 1 tỷ đồng của thân chủ của mình là bà Trương Thị Thu Thủy, ngụ xã Vĩnh Hòa, huyện Chợ Lách, tỉnh Bến Tre.
Cáo trạng xác định, ông Nguyễn Thơ và bà Trương Thị Là (vợ ông Thơ) là bị đơn trong vụ án tranh chấp quyền sở hữu nhà và đòi nhà với nguyên đơn là bà Trần Thị Ngọc Trang, SN 1983, ngụ quận Gò Vấp, TP.HCM.
Hai lần xử sơ thẩm bị cáo Kiển đều bị tuyên án 12 năm tù. |
Trải qua 2 phiên tòa xét xử của 2 cấp tòa (TAND TP.HCM và TAND Cấp cao tại TP.HCM), cuối cùng, tòa tuyên bà Trang phải có trách nhiệm trả tiền công sức gìn giữ, duy trì 2 căn nhà số 22F và 24 đường Phan Đăng Lưu (phường 6, quận Bình Thạnh, TP.HCM) hỗ trợ di dời cho gia đình ông Thơ số tiền 6 tỷ đồng.
Trước khi được thi hành án, ông Thơ và bà Là đã mất nên số tiền 6 tỷ đồng được chia cho những người thuộc hàng thừa kế thứ hai của hai bên. 11 người thuộc hàng thừa kế thứ hai phía ông Thơ ủy quyền cho ông Trần Quang Thuần nhận tiền theo luật thừa kế. Bà Trương Thị Thu Thủy (em ruột bà Là) được chia toàn bộ di sản của bà này.
Ngày 19/8/2014, bà Thủy làm giấy ủy quyền cho Kiển làm người đại diện cho bà tham gia việc chia thừa kế. Sau đó, Kiển đến cục Thi hành án dân sự TP.HCM tham gia thương lượng với ông Thuần về việc chia số tiền 6 tỷ đồng. Sau nhiều lần thỏa thuận, ông Thuần và Kiển thống nhất chia cho bà Thủy 1,4 tỷ đồng.
Ngày 29/12/2014, ông Thuần đã chuyển số tiền gần 1,4 tỷ đồng vào tài khoản cá nhân của Kiển. Theo hợp đồng, Kiển phải trả tiền cho bà Thủy ngay và thanh lý hợp đồng. Tuy nhiên, Kiển đã rút toàn bộ số tiền trên nhưng không trả cho bà Thủy. Kiển còn nói dối bà Thủy là chưa thỏa thuận được với ông Thuần về việc chia tiền thừa kế.
Sau khi tìm hiểu, bà Thủy biết Kiển gian dối nên ngày 25/11/2016, bà chấm dứt, hủy bỏ ủy quyền đối với Kiển đồng thời tố cáo hành vi chiếm đoạt tài sản của Kiển với Công an tỉnh Bến Tre. Ngày 29/3/2018, cơ quan CSĐT Công an tỉnh Bến Tre đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can và bắt tạm giam đối với bị cáo Kiển.
Tại tòa, bị cáo Kiển cho rằng, khi nhận được tiền, bị cáo đã thông báo cho bà Thủy. Do việc thực hiện thỏa thuận hợp đồng giữa Kiển và bà Thủy chưa thành nên Kiển chưa giao tiền cho bà Thủy chứ không chiếm đoạt.
Theo Kiển, ngày 29/12/2014, Kiển và ông Thuần (là một trong 12 người thừa kế cùng với bà Thủy) có ký tờ thỏa thuận với nội dung là ông Thuần chỉ đồng ý cho bà Thủy nhận 1 tỷ đồng với các điều kiện bà Thủy phải giao quyền thực hiện các thủ tục giám đốc thẩm và tài sản đòi được cho Kiển và ông Thuần.
Với tư cách người làm chứng, ông Thuần khẳng định, do ông nôn nóng chia tiền cho các đồng thừa kế nên mới ký vào văn bản ngày 29/12/2014 do Kiển đưa cho. Bản thân ông cũng không biết hợp đồng thỏa thuận giữa Kiển và bà Thủy, cũng như không ký bất cứ thỏa thuận dân sự nào với Kiển liên quan đến việc giám đốc thẩm, tái thẩm đối với bản án của TAND Cấp cao tại TP.HCM như đã nêu trên.
Nhận 12 năm tù
Tại tòa, bà Thủy khẳng định, sau khi nhận được gần 1,394 tỷ đồng từ ông Thuần, Kiển không hề thông báo cho bà biết. Sau khi yêu cầu bà Thủy ký thỏa thuận ba bên không thành, Kiển tiếp tục tìm cách kéo dài thời gian. Cuối cùng, Kiển đặt vấn đề mua hồ sơ thừa kế của bà Thủy với giá 750 triệu đồng.
Theo bà Thủy, bị cáo Kiển đề nghị bà Thủy bán hồ sơ cho Kiển để Kiển toàn quyền thực hiện việc giám đốc thẩm với giá 750 triệu đồng và bà đồng ý. Lý giải điều này, bà Thủy cho rằng, bà không biết 1,394 tỷ đồng đã chuyển về tài khoản của Kiển. Nếu biết, bà đã không bán hồ sơ, bởi khi bán, bà mất trắng 200 triệu đồng.
Trong thời gian từ ngày 7/7/2015 đến 22/1/2016, Kiển đã ký với bà Thủy 3 hợp đồng mua hồ sơ thừa kế với nội dung như nhau. Trong đó, bản hợp đồng mua thừa kế cuối cùng, giữa Kiển và bà Thủy thỏa thuận với nội dung Kiển đồng ý trả cho bà Thủy 750 triệu đồng tiền mua hồ sơ thừa kế, được trả thành 10 lần, mỗi lần 75 triệu đồng.
Mặc dù bà Thủy đã đồng ý bán hồ sơ cho Kiển, nhưng Kiển vẫn chây ì không chịu trả tiền. Mặc dù bị cáo Kiển không thừa nhận tội, nhưng trong phần đề nghị của mình, đại diện VKS cho rằng, bị cáo Kiển đã có hành vi gian dối, cố tình kéo dài thời gian trả tiền cho bà Thủy nhằm mục đích chiếm đoạt. Từ đó, đại diện VKS đề nghị tuyên bị cáo Kiển mức án từ 12 – 14 năm tù.
Tham gia tranh luận, các luật sư bào chữa cho bị cáo Kiển cho rằng, bị cáo không có bất kỳ hành vi gian dối nào để chiếm đoạt tiền của bà Thủy. Do mới chỉ đạt được thỏa thuận tạm thời với ông Thuần nên chưa chuyển cho bà Thủy chứ không phải không trả. Bị cáo chỉ rút tiền về, chờ đưa cho bà Thủy chứ không có ý định chiếm đoạt nên bị cáo không có tội.
Là người duy nhất bảo vệ quyền lợi cho bị hại Thủy, luật sư Nguyễn Đình Hải (đoàn Luật sư tỉnh Đồng Nai) cho rằng, các chứng cứ xác định việc thỏa thuận về việc chia thừa kế giữa ông Thuần và bị cáo Kiển đã đạt được và kết thúc vào ngày 29/12/2014. Điều đó thể hiện ở việc cục Thi hành án dân sự TP.HCM đã chuyển trả số tiền thi hành án vào tài khoản chung giữa Kiển và ông Thuần.
Ông Thuần cũng chuyển 1,394 tỷ đồng vào tài khoản của Kiển, số tiền còn lại (trong khoản 5,9 tỷ đồng) cũng được ông Thuần chia cho các đồng thừa kế. Như vậy, số tiền 1,394 tỷ đồng là tài sản thuộc sở hữu hợp pháp của bà Thủy kể từ ngày 29/12/2014.
Sau khi nhận được tiền, bị cáo Kiển đã không thông báo cho bà Thủy biết, mà thực hiện các hành vi gian dối, nói với bà Thủy là việc thương lượng chia thừa kế chưa xong rồi rút ra sử dụng cá nhân. Khi bị phát hiện và tố giác, Kiển nói số tiền trên vẫn còn nguyên, việc chưa đưa tiền là vì bà Thủy chưa ký vào bản thỏa thuận 3 bên ngày 29/12/2014.
Tuy nhiên, lời khai này là gian dối vì các bản sao kê do ngân hàng cung cấp cho cơ quan điều tra, cho thấy mệnh giá mà Kiển rút về so với mệnh giá mà Kiển nộp cho cơ quan điều tra là không trùng hợp.
Ngoài ra, 3 bản thỏa thuận Kiển ký với bà Thủy trong việc mua hồ sơ thừa kế của bà Thủy với giá 750 triệu đồng đã phủ nhận lời khai của bị cáo, khi cho rằng tờ thỏa thuận ngày 29/12/2014 là bị cáo soạn theo yêu cầu của ông Thuần. Theo luật sư Hải, bị cáo Kiển đang là đại diện của bà Thủy, nhưng lại ký vào bản thỏa thuận ngày 29/12/2014 ở mục “Người làm chứng”, nhưng nội dung tờ thỏa thuận này thể hiện Kiển được hưởng quyền lợi, nghĩa là bị cáo đang giao dịch với chính mình. Điều này trái quy định pháp luật, do đó văn bản đã bị vô hiệu ngay từ khi mới xác lập.
Tiến hành đối đáp, đại diện VKS thực hành công tố cho rằng, hành vi của bị cáo Kiển đã cấu thành khi bị cáo nhận được tiền từ ông Thuần, nhưng không thông báo, không trả cho bà Thủy mà tìm cách kéo dài. “Việc bị cáo sử dụng các hành vi gian dối làm cho bị hại (bà Thủy – PV) mất quyền kiểm soát, định đoạt tài sản của mình là bị cáo đã chiếm đoạt”, đại diện VKS nêu.
Đại diện VKS cũng bác các quan điểm bào chữa của các luật sư bào chữa cho Kiển, giữ nguyên quan điểm thể hiện bị cáo Kiển có hành vi gian dối, lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản.
Nói lời sau cùng, bị cáo Kiển đề nghị HĐXX xem xét đánh giá văn bản thỏa thuận của bị cáo và ông Thuần ngày 29/12/2014. Bị cáo cũng mong HĐXX tuyên mình không phạm tội.
Sau nhiều ngày nghị án, HĐXX đã bác toàn bộ lời kêu oan của bị cáo Kiển. Theo HĐXX, sau khi Kiển nhận được tiền thừa kế vào tài khoản cá nhân, hợp đồng đã chấm dứt vì đã thỏa thuận xong. Nghĩa vụ của bị cáo là phải trả tiền thừa kế lại cho thân chủ như đã cam kết. Tuy nhiên, Kiển đã dùng nhiều thủ đoạn gian dối để chiếm đoạt 950 triệu đồng của bà Thủy.
Hành vi của Kiển là nguy hiểm cho xã hội, cần tuyên mức án đủ sức răn đe. Từ đó, HĐXX đã tuyên phạt Kiển 12 năm tù giam. Ngoài ra, Kiển phải có trách nhiệm bồi thường 950 triệu đồng cho bà Thủy.
Công Thư
Bài đăng trên ấn phẩm báo in Đời sống & Pháp luật số 149
