Bà Zoya Valentinovna Vakulenko (70 tuổi) đã rời Ukraine đến Prague (CH Czech) từ tháng 3, ngay sau khi xung đột nổ ra. Bà cho biết mình là một người may mắn khi tìm được một nơi ở tương đối ổn định trong trung tâm người tị nạn và được trả lương với công việc lễ tân buổi đêm tại đó.
Tuy nhiên, không phải người tị nạn Ukraine nào cũng có được sống như vậy khi sang nước ngoài sinh sống. Chia sẻ về cuộc sống của mình, cô Katya (34 tuổi) nói rằng gia đình cô đã phải đối mặt với sự phản đối và thái độ thù địch ngày càng tăng tại Czech, dù trước đó ít tháng, đất nước này từng mở rộng vòng tay chào đón người Ukraine.
Cô tâm sự: "Các con tôi thường bị những đứa trẻ CH Czech đuổi khỏi sân chơi vì chúng nói tiếng Ukraine".
Bà Zoya, cô Katya cũng như hàng triệu người Ukraine khác phải rời khỏi đất nước do xung đột từng nhận được lời hứa thông qua Chỉ thị Bảo vệ Tạm thời rằng họ sẽ được sống, được làm việc, được chăm sóc sức khỏe, đưa con tới trường ở bất kỳ quốc gia nào thuộc Liên minh châu ÂU (EU) trong 3 năm.
Đã 8 tháng qua kể từ khi chiến dịch quân sự đặc biệt xảy ra, 27 quốc EU đã mở cửa tiếp đón và đáp ứng nhu cầu của những người tị nạn Ukraine ở mức độ chưa từng có. Tuy nhiên, cuộc sống của người tị nạn Ukraine ở nước ngoài vẫn chưa thể ổn định, nhiều người trong số họ phải di chuyển từ nơi này đến nơi khác và chưa được đảm bảo công việc.
Trong cộng đồng tị nạn chủ yếu là phụ nữ, người già và trẻ em, những người mẹ có con nhỏ đặc biệt gặp khó khăn trong việc tìm kiếm cơ hội việc làm hoặc đăng ký vào các lớp học ngôn ngữ.
Trong một số trường hợp, việc người tị nạn Ukraine có thể kiếm được việc, cho con đi học hay xây dựng cuộc sống mới phụ thuộc vào quốc gia, thành phố và thậm chí là địa phương họ chọn lựa đến, hoặc được gửi đến.
Khoảng 3 triệu người Ukraine đã quyết định quay lại đất nước, một phần vì họ cảm thấy tình hình đã ổn định, một số vì mong muốn ở gần gia đình nhưng cũng có nhiều trường hợp trở về vì cuộc sống tị nạn quá khó khăn. Dù vậy, tính đễn giữa tháng 10, vẫn còn khoảng 4,5 triệu người Ukraine đăng ký vào các chương trình bảo vệ tạm thời của EU, gấp đôi số người tị nạn tìm kiếm nơi trú ẩn trong giai đoạn 2015-2016.
Helena Krajewska, phát ngôn viên của Tổ chức Hành động Nhân đạo Ba Lan, chia sẻ: "Nhiều người Ukraine có thể ở đây trong thời gian dài, có thể là vài tháng, hoặc lên tới vài năm, thậm chí là mãi mãi. Chúng tôi cần giúp họ có đủ khả năng để cung cấp cho cuộc sống của chính mình".
Khi xung đột tiếp diễn và gây ra làn sóng tác động tới toàn châu lục, khả năng hỗ trợ của Liên mình châu Âu đối với những người tị nạn Ukraine cũng đang bị thử thách.
Minh Hạnh (Theo Washington Post)
