Có tiền nhàn rỗi, nên đầu tư vào đâu?

Hiện tại Việt Nam có các kênh đầu tư chính như: Gửi tiết kiệm, đầu tư vàng- USD, đầu tư bất động sản, đầu tư cổ phiếu...

Mỗi kênh đầu tư những ưu điểm và nhược điểm khác nhau, rủi ro đầu tư và lợi nhuận đầu tư kỳ vọng khác nhau. Nhưng theo các chuyên gia tài chính, khoản đầu tư nào mang lại lợi nhuận cao, nhất là trong thời gian ngắn, thì thường là những khoản đầu tư có độ rủi ro cao.

Bài phân tích dưới đây sẽ tóm tắt sơ lược về các kênh đầu tư khác nhau để giúp nhà đầu tư cá nhân có bức tranh tổng quát hơn về những lựa chọn hiện có của mình.

Được ví von là một hình thức tích lũy “ăn chắc mặc bền” vì tính an toàn cao và mang đến thu nhập ổn định từ lãi suất ngân hàng mỗi tháng, gửi tiết kiệm là hình thức tích lũy truyền thống mà mỗi gia đình đều nghĩ đến khi có tiền nhàn rỗi.

Quen thuộc với nhiều đối tượng, thích hợp với nhiều khoản tiền lớn nhỏ khác nhau

Được xem là một loại hình tích lũy có rất ít rủi ro do các ngân hàng đều có bảo hiểm tiền gửi cho khách hàng.

Tính linh hoạt cao. Các ngân hàng luôn tìm hiểu và nắm bắt nhu cầu khách hàng mà phát triển các sản phẩm tiết kiệm phù hợp. Và khách hàng luôn chủ động và dễ dàng rút khoản tiền tiết kiệm khi cần thiết, tùy thuộc vào loại hình tiết kiệm mà khách hàng lựa chọn.

Chuyên gia ngân hàng, TS. Cấn Văn Lực nhận định, dù lãi suất đã giảm, song ngân hàng vẫn luôn là kênh đầu tư an toàn và đảm bảo mức độ lợi nhuận, thu nhập dương nhất định đối với người dân, đặc biệt là với thành phần hưu trí có tiền nhàn rỗi.

Mức lãi suất ngân hàng có thể có sự biến động mạnh theo thời gian theo những biến động hoặc thay đổi của các yếu tố kinh tế vĩ mô. Ví dụ: Lãi suất ngân hàng tại thị trường Việt Nam từ đã giảm nhanh từ mức 14\%/năm vào thời điểm giữa năm 2011 xuống chỉ còn 5- 7\%/năm vào nửa đầu năm 2014.

Về dài hạn, lịch sử cho thấy lợi nhuận thu được từ việc gửi tiết kiệm ngân hàng không đạt hiệu quả cao so với những kênh đầu tư khác.

Lạm phát là một trong những yếu tố ảnh hưởng mạnh đến lãi suất tiền gửi tiết kiệm. Tại mỗi thời điểm, lãi suất tiền gửi tiết kiệm có thể là thực dương (lãi suất tiết kiệm cao hơn lạm phát) hoặc thực âm (lãi suất tiết kiệm thấp hơn lạm phát). Nhìn chung, theo dữ liệu quá khứ tại các thị trường khác trong khu vực, trong thời gian trung bình là 10 năm, tiền gửi ngân hàng là thực âm, tức không cao hơn mức lạm phát trung bình.

Theo các chuyên gia tài chính trên thế giới và trong nước, thì tiền gửi tiết kiệm nhàn rỗi chỉ nên được xem là phương pháp “tạm trú” để bảo toàn vốn khi thị trường biến động hoặc khi chờ tìm kiếm kênh đầu tư dài hạn phù hợp.

Với xu hướng lãi suất tiếp tục hạ như hiện nay (có thể giảm thêm 0,5-1\%), gửi tiết kiệm rõ ràng không còn là kênh đầu tư hấp dẫn và tiền có thể sẽ chảy ra khỏi ngân hàng trong năm 2015, bởi không giống như năm 2014, năm nay, một số kênh đầu tư khác đã có dấu hiệu ấm lên.

Ông Lê Quang Trung, Phó tổng giám đốc Ngân hàng TMCP Quốc tế (VIB) nói vui, nếu lãi suất tiếp tục giảm, tiền sẽ chảy ra thị trường. Chỉ có dòng tiền “không thông minh” mới chảy vào ngân hàng.

Từ xa xưa, người Viêt Nam đã có truyền thống mua vàng làm của để dành. Vàng, USD vẫn luôn thu hút sự quan tâm của mọi người và được xem là tài sản an toàn nhất, đặc biệt là dựa trên quan điểm chống lại lạm phát và sự mất giá của tiền đồng.

Vàng, một loại kim loại quý và nguồn cung có giới hạn, thông thường sẽ giữ được giá trị và giá trị có xu hướng tăng theo thời gian trong dài hạn.

Được xem là kênh trú ẩn an toàn trong tình hình kinh tế bất ổn, là một công cụ phòng thủ lạm phát cũng như sự mất giá đồng nội tệ

Giá vàng, USD tùy từng thời điểm cũng có thể có những biến động mạnh do biến động cung cầu, biến động kinh tế vĩ mô cũng như chính sách điều hàng thị trường vàng. Do đó, trái với những suy nghĩ quen thuộc của nhiều người dân, đầu tư vàng vẫn chứa đựng nhiều rủi ro tiềm ẩn trong ngắn hạn.

Giá vàng tại Việt Nam chịu ảnh hưởng lớn đến các chính sách điều hành thị trường vàng của Chính Phủ. Vì vậy, tại nhiều thời điểm, giá vàng trong nước có sự chênh lệch lớn với giá vàng thế giới cũng như có thể có biến động không hoàn toàn đồng nhất với diễn biến của giá vàng thế giới. Do đó, hoạt động đầu tư vàng ở Việt Nam, đặc biệt là đầu cơ hoặc đầu tư ngắn hạn có thể có rủi ro cao.

Có thể đòi hỏi nguồn vốn tương đối lớn nếu nhà đầu tư kỳ vọng thu lợi nhuận cao trong ngắn hạn.

Nhà đầu tư khó nắm bắt được chu kỳ lên xuống của vàng cũng như diễn biến của thị trường vàng thế giới.

Có thể nhìn nhận một cách tương đối rằng trong dài hạn và theo xu hướng đã xảy ra tại các thị trường đã phát triển, vàng sẽ trở thành một công cụ phòng thủ và tích lũy hơn là phương tiện đầu tư công chúng.

Chuyên gia kinh tế - TS. Nguyễn Trí Hiếu cho rằng, không nên đầu tư vào vàng năm 2015, bởi giá vàng biến động rất khó lường; thị trường vàng trong nước không liên thông với thị trường vàng thế giới; chênh lệch giá vàng trong nước và thế giới hiện đang rất cao, trên 4 triệu đồng/lượng. Với những yếu tố này, dù giá vàng thế giới tăng, người đầu tư vàng vẫn có thể thua lỗ, chưa kể thị trường vàng trong nước lâu nay không có sóng, nên vàng không còn hấp dẫn.

Đồng quan điểm, TS. Cấn Văn Lực cho rằng, muốn đầu tư vào vàng, nhà đầu tư phải trường vốn, phải dự báo được các tình huống, chính sách và điều này không hề dễ với các nhà đầu tư nhỏ lẻ như người dân, nên kênh này không hiệu quả.

Ngược với sự đi xuống của giá vàng, USD đang có xu hướng đi lên, song đầu tư USD ở nước ta không dễ kiếm lợi. Năm nay, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) tiếp tục khẳng định chính sách ổn định tỷ giá, mức biến động không quá 2\%. Cho nên, đầu tư USD có thể không lỗ, song khả năng sinh lời là không cao. Trong khi đó, chứng khoán và bất động sản đang hứa hẹn nhiều tiềm năng.

Phó tổng giám đốc một ngân hàng nhận định, vàng và USD chỉ phù hợp với nhu cầu tích trữ hơn là đầu cơ.

Vàng và USD chỉ phù hợp với nhu cầu tích trữ hơn là đầu cơ.

 

Đầu tư bất động sản, sở hữu bất động sản vốn là kênh đầu tư đặc biệt được ưa chuộng tại các quốc gia Châu Á và Việt Nam cũng không phải là ngoại lệ. Chịu ảnh hưởng bởi tâm lý thích sở hữu đất đai và xu hướng tăng giá về dài hạn của bất động sản, đây là kênh đầu tư được nhiều người lựa chọn khi có nguồn tài chính lớn.

Điểm hấp dẫn nhất của kênh đầu tư bất động sản chính là khả năng sinh lợi dài hạn. Với quan niệm “tấc đất tấc vàng” của người Việt Nam thì bất động sản được xem là mảnh đất màu mỡ được rất nhiều người quan tâm.

Đặc thù của thị trường bất động sản Việt Nam trong những năm vừa qua là quá trình đô thị hóa vô cùng mạnh mẽ xung quanh những thành phố, khu kinh tế trọng điểm cùng với sự phát triển của hạ tầng cơ sở đã và sẽ tiếp tục tạo nền tảng cho sự tăng trưởng của thị trường nói chung trong dài hạn.

Phó tổng giám đốc một ngân hàng nhận định, vàng và USD chỉ phù hợp với nhu cầu tích trữ hơn là đầu cơ. Trong khi đó, thị trường bất động sản đang ấm dần, lãi vay mua nhà của các ngân hàng rất hấp dẫn, cho nên đầu tư mua nhà thời điểm này là lựa chọn khôn ngoan. Cũng theo phân tích của vị lãnh đạo ngân hàng trên, mua nhà thời điểm này để cho thuê có thể thu tiền lãi cao hơn lãi vay ngân hàng.

Cần vốn đầu tư rất lớn, mất nhiều thời gian để thực hiện giao dịch mua bán và đặc biệt, tính thanh khoản của bất động sản là thấp nhất so với các loại hình đầu tư thông thường khác.

Trái với quan điểm truyền thống của nhiều người trước đây rằng đầu tư bất động sản sẽ chắc chắn sinh lời, diễn biến thị trường bất động sản từ cuối 2007, đầu 2008 cho thấy đầu tư bất động sản, đặc biệt là hoạt động đầu cơ dựa trên nguồn vốn vay sẽ dẫn đến những rủi ro lớn. Từ 2008, thị trường bất động sản đã thực sự đi vào giai đoạn suy thoái kéo dài do hệ quả của một thời kỳ bất động sản tăng nóng do hoạt động đầu cơ ào ạt.

Giá của nhiều bất động sản bao gồm cả đất nền và sản phẩm căn hộ thậm chí đã giảm trên 50\% so với mức giá thời kỳ đỉnh điểm. Thị trường bất động sản thông thường có chu kỳ tương đối dài và dự đoán sẽ vẫn tiếp tục khó khăn trong vài năm tới do giá bất động sản ở Việt Nam vẫn đang rất cao so với mức thu nhập trung bình của người dân và nguồn cung vẫn còn dư thừa, đặc biệt là đối với sản phẩm chung cư.

Bên cạnh đầu tư kỳ vọng vào sự gia tăng giá trị, đầu tư vào bất động sản cho thuê cũng là một kênh được ưa chuộng như một kênh thay thế cho tiền gửi ngân hàng. Tuy nhiên, do giá bất động sản vẫn còn ở mức tương đối cao nên nhìn chung tỷ suất sinh lời thực sự từ hoạt động cho thuê vẫn thấp (3\%-6\%/năm tùy loại hình bất động sản) trong khi giá trị đầu tư ban đầu rất lớn.

Số liệu lịch sử tại các thị trường khác trên thế giới cho thấy đầu tư cổ phiếu là một trong những kênh đầu tư đem lại tỷ suất sinh lời cao trong dài hạn. Đầu tư cổ phiếu là kênh đầu tư phổ biến tại các thị trường phát triển, tuy nhiên tại Việt Nam dù thị trường chứng khoán đã có lịch sử phát triển gần 15 năm, đầu tư cổ phiếu vẫn là một kênh đầu tư rất mới đối với đại đa số quần chúng.

Là kênh đầu tư linh hoạt, có thể mua bán dễ dàng và nhanh chóng, đặc biệt với cổ phiếu niêm yết.

Không đòi hỏi vốn lớn và mọi đối tượng đều có thể tham gia.

Khả năng sinh lợi cao nếu đầu tư đúng thời điểm, có tầm nhìn dài hạn và chọn đúng cổ phiếu để đầu tư.

TS. Nguyễn Trí Hiếu cho rằng, đây là kênh đầu tư khả dĩ nhất và cũng “kén” nhà đầu tư nhất hiện nay. Lời khuyên mà chuyên gia này đưa ra cho nhà đầu tư chứng khoán là đa dạng hóa danh mục đầu tư, có chiến lược và định ra danh mục phù hợp với mình, phù hợp với xu thế thị trường. Riêng với nhóm cổ phiếu dầu khí, các nhà đầu tư chưa nên mua vào thời điểm này, vì nhiều dự báo cho rằng, năm 2015, giá dầu sẽ tiếp tục hạ xuống đến 40 USD/thùng.

Thị trường chứng khoán thường có nhiều biến động khó lường trong ngắn hạn do chịu ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố như kinh tế vĩ mô trong nước, biến động kinh tế thế giới, tình hình hoạt động doanh nghiệp, tâm lý nhà đầu tư trong nước và nước ngoài, yếu tố dòng tiền cho đầu tư và các sự kiện kinh tế chính trị khác.

Đầu tư cổ phiếu một cách hiệu quả và sinh lời dài hạn đòi hỏi nhà đầu tư phải bỏ nhiều thời gian để theo dõi, tìm hiểu sát sao về tình hình kinh tế, am hiểu thị trường chứng khoán, hiểu rõ về cổ phiếu công ty mình (đặc thù ngành, đặc thù doanh nghiệp, lợi nhuận, tiềm năng tăng trưởng và các yếu tố khác) lựa chọn đầu tư và cũng đòi hỏi tính kỷ luật trong đầu tư để đảm bảo chiến lược đề ra ban đầu được thực hiện mà không bị ảnh hưởng bởi tâm lý đám đông khi thị trường biến động.

Nhà đầu tư cá nhân thường dễ bị chi phối bởi yếu tố tâm lý đám đông khi thị trường biến động nên khó kiên định với chiến lược đầu tư mình đã đề ra ban đầu nên có thể khó đạt được kết quả đầu tư như kỳ vọng.

Nhiều nhà đầu tư cá nhân có tâm lý đầu tư ngắn hạn hơn là đầu tư dài hạn. Đầu tư cổ phiếu ngắn hạn phụ thuộc lớn vào khả năng phán đoán thị trường cũng như một phần sự may mắn khi lựa chọn thời điểm nên rủi ro sẽ cao hơn so với chiến lược đầu tư dài hạn.

Đầu tư, dù là loại hình nào cũng luôn đi kèm với những rủi ro nhất định. Và kinh nghiệm đúc kết cho thấy, cách tốt nhất để hạn chế rủi ro luôn là đa dạng hóa công cụ và danh mục đầu tư và đồng thời có tầm nhìn dài hạn khi hoạch định chiến lược đầu tư. Một sự kết hợp hài hòa giữa
các kênh đầu tư truyền thống và kênh đầu tư mới dựa trên khả năng tài chính và kế hoạch tài chính của mình sẽ đem lại cho nhà đầu tư hiệu quả đầu tư cao nhất.

Đánh giá ở mọi góc độ trên cơ sở các cơ chế, chính sách đang được áp dụng, các chuyên gia đều có chung nhận định rằng, thị trường chứng khoán và thị trường BĐS đang đứng trước cơ hội tạo ra mức lợi nhuận khủng cho nhà đầu tư. Và việc so sánh đâu là thị trường có khả năng sinh lời cao hơn vào lúc này cũng không hề dễ dàng.

Theo các chuyên gia, dù lãi suất có xu hướng giảm nhưng gửi tiền vào ngân hàng vẫn là lựa chọn của nhiều người vì an toàn và để chờ đợi các cơ hội đầu tư khác...Tuy nhiên, nói về đầu tư thì phải là chứng khoán, riêng với BĐS thì những người có nhu cầu nhà ở thực sự thì hãy mua, còn mua để đầu tư thì cần phải tính toán.

Theo TS. Nguyễn Trí Hiếu, người có số vốn từ 100 triệu đồng đổ xuống, số tiền không nhiều nên để an toàn tốt nhất hãy gửi tiết kiệm ở ngân hàng.

Nếu có khoản tiền 100-500 triệu đồng thì hoàn toàn có thể đổ vào BĐS. BĐS hiện nay đang có giá tốt và sản phẩm cũng đa dạng nên đầu tư vào kênh này cũng rất tốt. Tuy nhiên, với số tiền lớn từ 500 triệu đồng trở lên thì nên chia nhỏ khoản đầu tư của mình. Theo đó, tập trung vào BĐS khoảng 40\%, chứng khoán khoảng 20\% và ngân hàng 20\%, USD khoảng 10\% và với vàng là 0\%.

TS. Cấn Văn Lực- Cố vấn cấp cao Chủ tịch HĐQT BIDV nhận định, thị trường BĐS hiện nay đang có giá rất tốt nên được cho là kênh hấp dẫn để đầu tư.

Theo nhiều chuyên gia kinh tế, chứng khoán thời gian tới vẫn có mức sinh lời cao nhất. Việc lãi suất tiết kiệm giảm đang khiến các nhà đầu tư kỳ vọng thị trường này sẽ đón thêm dòng vốn mới từ hệ thống tín dụng chảy sang.

Tuy vậy, chứng khoán không "dễ xơi" vì đây vẫn là thị trường có độ rủi ro cao, chỉ phù hợp cho những người đã có kinh nghiệm. Thị trường này cũng đặc biệt nhạy cảm với các thông tin từ vi mô tới vĩ mô. Những thông tin về lãi suất, cổ phần hóa, những đánh giá tiêu cực hay tích cực từ các tổ chức trong nước, nước ngoài đều có thể tạo ra những cơn địa chấn cho chứng khoán. Vì vậy, các nhà đầu tư nên thận trọng và tỉnh táo trước khi bỏ tiền vào các kênh có ý định đầu tư….