Thời gian gần đây rộ thông tin về việc khá nhiều doanh nghiệp dùng xe ôtô đắt tiền biếu tặng chính quyền một số địa phương. Việc cho và nhận quà biếu đã làm nóng dư luận về cái “lý” và cái “tình” sau những món quà biếu "khủng."
Nhiều người đã bàn về tính “hợp pháp” của những chiếc ôtô có giá trị nhiều tỷ đồng đã được sử dụng làm quà biếu tặng. Cho rằng quà biếu cho tập thể thì là tài sản công và được sử dụng tập thể nên không có chuyện lợi ích riêng tư hoặc tham nhũng đằng sau những món quà này. Có ý kiến từ địa phương lý giải, có việc biếu xe ôtô cho chính quyền là do doanh nghiệp hiểu và thông cảm hoàn cảnh khó khăn của địa phương còn thiếu phương tiện công tác nên họ tự giác làm việc này xem như một sự đồng cảm, sẻ chia những khó khăn của địa phương. Rằng khi nhận ôtô làm quà biếu, chính quyền địa phương hoàn toàn không có ưu ái doanh nghiệp!
Theo cách lập luận này thì việc biếu và nhận ôtô giữa doanh nghiệp và chính quyền là việc làm không có gì đáng quan ngại, vẫn trong sáng vô tư. Chính vì vậy mà nhiều chiếc xe loại sang, khá đắt tiền như Toyota Land Cruiser 4.7 vx, Lexus mới 100% đã được một số địa phương nhận từ doanh nghiệp để phục vụ công tác, trong đó có xe dùng cho tập thể như văn phòng Ủy ban Nhân dân tỉnh, có xe dùng cho cá nhân.
Việc cho và nhận quà biếu là ôtô có giá trị cao như vậy không “xuôi chiều” như lý giải của một số địa phương. Dư luận nhân dân đặt dấu hỏi về sự “tự giác, hảo tâm” của doanh nghiệp cũng như việc các cơ quan công quyền “vô tư” nhận các món quà tặng không bình thường đó.
Nhiều vấn đề được đặt ra là, một khi doanh nghiệp hoạt động trên địa bàn của địa phương đã nhận quà biếu là ôtô mà vi phạm pháp luật thì địa phương có sự “nương tay” trong xử lý hay không? Rằng, một khi chính quyền nhận ôtô rồi thì có bảo đảm sự bình đẳng trong môi trường đầu tư của cộng đồng doanh nghiệp hay lại có sự “ưu ái” cho doanh nghiệp tặng ôtô. Hay nói cách khác, phải chăng việc tặng ôtô là cách để doanh nghiệp “mua” sự ưu ái của chính quyền, tạo ra một loại “đặc quyền” làm ảnh hưởng đến môi trường cạnh tranh bình đẳng giữa các doanh nghiệp trong cùng một địa phương?
Việc cho biếu ôtô giữa doanh nghiệp và chính quyền dù không vi phạm pháp luật nhưng không thể nói là bình thường; cái ẩn ý đằng sau câu chuyện cho biếu này vẫn làm dư luận e ngại và không đồng tình; nhất là cộng đồng doanh nghiệp.
Ở đây cũng cần phải nhắc lại, Quyết định Số 64/2007/QĐ-TTg ngày 10/5/2007 của Thủ tướng Chính phủ về việc tặng quà, nhận quà và nộp lại quà tặng của cơ quan, tổ chức, đơn vị có sử dụng ngân sách Nhà nước và của cán bộ, công chức, viên chức. Quyết định nêu rõ: “Đối với quà tặng không đúng chế độ, tiêu chuẩn, đối tượng thì đại diện cơ quan, đơn vị phải từ chối và giải thích rõ lý do với người tặng quà. Trong trường hợp không thể từ chối được, cơ quan, đơn vị phải tổ chức quản lý, xử lý quà tặng theo quy định”. Theo đó, tuỳ theo số lượng hiện vật được nộp lại, thủ trưởng cơ quan, đơn vị quyết định việc tổ chức bán hiện vật công khai 3 tháng hoặc 6 tháng một lần.
Nếu căn cứ vào qui định tiêu chuẩn sử dụng xe ôtô của các vị lãnh đạo cấp tỉnh, có lẽ các loại xe mà doanh nghiệp đã tặng cho một số địa phương như Toyota Land Cruiser 4.7 vx, Lexus… đã vượt quá qui định về chế độ sử dụng xe ôtô công vụ của các quan chức cấp tỉnh. Vì thế bất cứ ai là lãnh đạo cấp tỉnh “ngự” trên những chiếc xe đắt tiền đó cũng gây phản cảm trong con mắt người dân. Và câu hỏi “chuyện gì đằng sau những chiếc xe ôtô của doanh nghiệp biếu chính quyền?” đã khiến không ít người lo ngại về sự không “thấu tình, đạt lý” trong việc biếu nhận ôtô này.