Chuyện đại gia Việt phải xây hầm mới chứa hết vàng kiếm được

Anh hùng Lao động Lê Văn Kiểm là Chủ tịch HĐQT-Giám đốc Công ty Cổ phần đầu tư và kinh doanh golf Long Thành, Ủy viên Ban chấp hành Trung ương Hội Cựu chiến binh Việt Nam. Ông không chỉ là một doanh nhân tiêu biểu thời kỳ đổi mới mà còn là một nhà ngoại giao nhân dân đã có đóng góp tích cực trong vai trò Phó chủ tịch Hội Hữu nghị Việt Nam - Cam-pu-chia. Đặc biệt, ông là “sứ giả của lòng nhân ái” như lời khen tặng của Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết trong lễ trao tặng danh hiệu Anh hùng Lao động thời kỳ đổi mới cho ông.

Doanh nhân, đại gia Lê Văn Kiểm một trong những doanh nhân Việt đi đầu thời mở cửa kinh tế những năm 1980, là người đã trải qua thăng trầm của hai cuộc khủng hoảng kinh tế lớn trong suốt 3 thập niên qua. Giờ đây, ở tuổi 68, ông đang tính “rửa tay gác kiếm”, tập trung làm từ thiện.

“Chúng tôi muốn cơ cấu sao cho gọn gàng công ty, chuyển giao cho con cái và những cộng sự trẻ có năng lực. Chúng tôi sẽ bán cổ phần công ty cho những cổ đông chiến lược, có kinh nghiệm trong điều hành kinh doanh, để vợ chồng tôi có tiền đi làm từ thiện và công tác xã hội”, ông Kiểm chia sẻ.

Ông Kiểm là ngưới đứng đầu một trong những gia đình doanh nhân lâu năm nhất tại Việt Nam hiện nay, chưa đầu tư gì ở Campuchia. Nhưng ít ai biết gia đình ông là một trong những nhà đầu tư tư nhân Việt Nam lớn nhất tại Lào, nơi Lê Huy Hoàng, con trai ông đang điều hành dự án sân golf và khách sạn Vientiane, cộng với một dự án khai thác khoáng sản vàng mà tồng vốn đầu tư hiện ước tính khoảng 100 triệu USD.

Tại Việt Nam, bên cạnh dự án sân golf Long Thành đang trong giai đoạn đầu của chiến lược mở rộng thành khu đô thị 1.200ha, tổng công ty gia đình của ông Kiểm với khoảng 10 công ty con, còn sở hữu và đầu tư nhiều dự án bất động sản rải rác ở quaanh 2 (TP.HCM), Bình Dương, Bà Rịa – Vùng Tàu, Đà Lạt.

Tên tuổi của đại gia Lê Văn Kiểm đến nay vẫn còn gắn với công ty may Huy Hoàng, công ty đầu tiên ông thành lập. Vào thời điểm cuộc khủng hoảng tài chính châu Á xảy ra cuối thập niên 1990, Huy Hoàng là một trong những công ty thành công hàng đầu trong lĩnh vực may mặc, gia công xuất khẩu.

Năm 1978 đánh dấu bước khởi nghiệp kinh doanh đầu tiên. Vợ chồng ông bán chiếc xe Honda duy nhất lúc bấy giờ, mua một chiếc mô tơ chế tạo máy trộn thức ăn gia súc. Ông kể: “Hai vợ chồng tôi ngày làm việc Nhà nước, tối làm thức ăn gia súc. Công thức gồm cám, bột sò, vỏ đậu phộng, dầu dừa, bắp…trộn lên thành một hỗn hợp, bán rất chạy”.

Cơ sở sản xuất thức ăn gia súc nhãn hiệu Huy Hoàng của gia đình ông Kiểm hoạt động “chui” tại địa chỉ nhà riêng ở 39, Phan Xích Long, Phú Nhuận. “Hiệu quả cao, tiền vô thấy sướng quá trời”, ông Kiểm kể lại trên Forbes Việt Nam.

Theo Forbes, một thời gian sau, sản phẩm Huy Hoàng xuất hiện khắp nơi. Vợ chồng ông Kiểm nghiên cứu sản phẩm kế tiếp, ép dầu từ hạt cao su để làm sơn. Hạt cao su được thu mua ở khắp miền Nam về ép lấy dầu để sản xuất sơn, còn bã thì làm phân bón. Riêng tiền bán bã ép đã đủ trả tiền mua hạt, nhân công. Công việc nhiều, vợ chồng ông Kiểm thuê các nơi khác gia công cho mình.

“Tiền về rất nhiều, chưa bao giờ chúng tôi có nhiều tiền đến thế. Mỗi tháng phải làm được cả 10 lượng vàng, mà cái nhà phố ở Phan Đăng Lưu lúc đó chỉ đáng 10 lượng vàng”, ông nói.

Sau sơn đến sản xuất bột màu xây dựng, gia đình ông Kiểm tiếp tục nghiên cứu sản xuất ngay trong nhà. Việc kinh doanh “1 lời 10” khiến cho ông tích lũy được tới cả nghìn cây vàng. Vào khoảng năm 1984-1985, ông Kiểm đưa Huy Hoàng lên thành một công ty tư nhân đầu tiên.

Đây là thời kỳ bắt đầu mở cửa, Việt Nam nhận được rất nhiều đơn hàng may mặc theo kiểu “hàng đổi hàng” với thị trường Đông Âu. Ông Kiểm cho biết, giữa 1988-1990, Huy Hoàng là công ty đầu tiên đầu tư đồng bộ hiện đại dây chuyền sản xuất với máy móc thiết bị nhập từ Nhật, không chỉ làm gia công mà còn xuất khẩu trực tiếp theo phương thức FOB. Xuất hàng may mặc, đổi lấy xi măng, sắt thép và nhiều loại hàng hóa khác nhập khẩu về nước, ông Kiểm kể, việc đổi hàng thường là lời “1 ăn 5”.

“Tiền nhiều kinh khủng. Tôi mua hai xe tải, mua nhà mới ở số 9 Nơ Trang Long, Bình Thạnh, và mua dự trữ rất nhiều vàng”, ông Kiểm nói trên Forbes. Ông xây hầm trong nhà, bên trên xây một chuồng gấu ngựa, ban đêm khi thợ về chất vàng xuống giấu, rồi mua hai con gấu ngựa về nuôi.

Một trong những dấu ấn mà Công ty Huy Hoàng để lại cho TP HCM là nút giao thông Hàng Xanh, được khánh thành ngày 30/4/1995. Đây là một trong những công trình đầu tư cơ sở hạ tầng đầu tiên do một công ty tư nhân thi công theo hình thức xây dựng - chuyển giao (BT).

Công việc kinh doanh ngày càng lên, ông Kiểm cùng một số cổ đông thành lập Ngân hàng châu Á - Thái Bình Dương, nơi ông nắm 90\% cổ phần. Đây là thời khai sinh của thế hệ ngân hàng thương mại cổ phần đầu tiên: Việt Hoa, VP bank, Ngân hàng Vũng Tàu... Ông Kiểm bắt đầu đầu tư vào bất động sản từ đầu những năm 1990, đặc biệt mua nhiều vị trí đắc địa ở trung tâm quận 2.

Nhưng về sau, chính việc thế chấp đất đai, đầu tư từ tiền vay ngân hàng của ông đưa đến rủi ro, khi khủng hoảng tài chính xảy ra dẫn đến thị trường địa ốc đóng băng. Gia đình ông đã phải trải qua một thời kỳ vô cùng khó khăn.

Ba năm sau, thị trường địa ốc ấm lên, giá bất động sản tăng vọt, Giá đất ở quận 2, TP HCM có lúc lên đên 40-50 triệu đồng/m2. Ông Kiểm chuộc được gần hết đất, bán đất có tiền để trả toàn bộ số nợ, cộng cả lãi suất ngân hàng, theo ông cho biết, tổng cộng khoảng 500 tỷ đồng. 

Vừa trả được hết nợ, năm 2001, ông Kiểm bắt đầu xây dựng sân golf Long Thành, với kinh phí đầu tư trên 600 tỷ đồng, diện tích 340 ha. Hai người con của đại gia Kiểm tham gia quản lý các dự án đầu tư mới. 

Đến nay, Tổng công ty Long Thành, với các dự án bất động sản đã có tổng diện tích trên 2.000 ha, hiện có khoảng 2.000 lao động.

Ngoài ra, đại gia Việt đời đầu này còn mở thêm lĩnh vực du lịch bằng việc đầu tư vào khu du lịch Thùy Dương thuộc huyện Đất Đỏ, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu là khu du lịch nghỉ mát miền biển lý tưởng ở khu vực phía Nam. Đây là khu du lịch sinh thái tốt, rất đẹp đã thu hút nhiều du khách trong và ngoài nước đến tắm biển và nghỉ dưỡng.

Con gái ông Kiểm là Lê Nữ Thùy Dương, nữ doanh nhân trẻ trước đó đang du học ở Úc về giúp bố mẹ trong thời gian khó khăn, nay có bằng thạc sĩ quản trị kinh doanh trường Maastricht (Hà Lan) và đang trực tiếp quản lý hoạt động đầu tư của công ty ở trong nước, trong đó nổi bật có hai dự án liên doanh với CapitalLand của Singapere ở quận 2. Thùy Dương còn đại diện quỹ Orchid Fund của Richard Chandler, tỷ phú người gốc New Zealand, trong Hội đồng Quản trị của FPT.

Lê Huy Hoàng, người con trai cả của ông Kiểm hiện trông coi các dự án đầu tư tại Lào. Công ty đang trải qua giai đoạn tái cơ cấu nhằm nâng cao chất lượng quản trị chuyên nghiệp, vượt khỏi hình thức công ty gia đình.

Không chỉ thành công trong kinh doanh, đại gia Kiểm còn rất quan tâm đến công việc từ thiện. Chính vì vậy, giữa tháng 11/2014, ông Kiểm được trao giải thưởng 'Nhân vật Golf và Từ thiện châu Á Thái Bình Dương năm 2014' tại Singapore.

Hiệp hội golf châu Á Thái Bình Dương trao tặng danh hiệu đặc biệt trên cho ông Kiểm vì những đóng góp tích cực cho sự phát triển của làng golf và các hoạt động từ thiện suốt thời gian dài vừa qua.

"Ông Lê Văn Kiểm hoàn toàn xứng đáng với giải thưởng cao quý này, vì những gì ông đã làm được cho tới nay. Đó đều là những hoạt động tiêu biểu mà chưa có một nhân vật nào trong làng golf châu Á thực hiện được", Mike Sebastian - Giám đốc điều hành Hiệp hội golf châu Á Thái Bình Dương và là người sáng lập các giải thưởng golf châu Á - phát biểu.

Tính tới nay, Anh hùng Lao động Lê Văn Kiểm đã đóng góp hơn 40 triệu đôla cho các hoạt động từ thiện ở nhiều nơi. Ông còn cam kết đóng góp 25 triệu đôla chung với quỹ từ thiện của vợ chồng Bill Gates, Bill and Melinda Gates Foundation, để lập quỹ Vietnam Health Fundphục vụ các hoạt động y tế từ thiện tại Việt Nam.

Hồi đầu năm 2014, tỷ phú Mỹ Bill Gates, nhà sáng lập hãng Microsoft, đã ký thỏa thuận với ông Kiểm về việc thành lập quỹ mang tên Vietnam Health Fund. Theo đó, đôi bên thống nhất sẽ cùng nhau đóng góp cho quỹ này 50 triệu đô la trong vòng 5 năm tới. Ông Kiểm sẽ tặng quỹ 5 triệu đô la mỗi năm, trong khi Quỹ của vợ chồng Gates cũng sẽ trích một khoản đóng góp tương đương hằng năm.