Xuất hiện trong tiểu thuyết Tiếu ngạo giang hồ, Nhậm Doanh Doanh là một trong những nhân vật nữ được mến mộ nhất truyện kiếm hiệp Kim Dung.
Nhậm Doanh Doanh là con gái rượu của Giáo chủ Nhật Nguyệt thần giáo – Nhậm Ngã Hành. Nhậm Ngã Hành bị kẻ phản đồ Đông Phương Bất Bại giam dưới đáy của Động Đình Hồ sau khi quá mê đắm luyện Hấp tinh đại pháp. Để che mắt người trong giang hồ, Đông Phương Bất Bại đã phong cho Nhậm Doanh Doanh là Thánh cô của Nhật Nguyệt thần giáo.
Nhậm Doanh Doanh là hiện thân của tất cả những gì hoàn hảo trong truyện Kim Dung. Không chỉ sở hữu dung mạo xinh đẹp, quyến rũ, Nhậm Doanh Doanh còn có võ công siêu phàm. Với lớp màng che mặt chỉ hiện ra đôi mắt đen sắc lạnh, Nhậm Doanh Doanh nhận được sự tin cẩn đặc biệt của các dị sĩ Ma giáo.
Nhậm Doanh Doanh xuất hiện với lớp màng che mặt.
Điều đáng trân quý hơn nữa là Nhậm Doanh Doanh luôn sở hữu một phẩm chất đức hạnh nhân hậu giữa chốn giang hồ đầy hiểm ác.
Khi Nhậm Doanh Doanh cùng với Lục trúc ông trú ẩn ở ngõ Lục trúc, thành Lạc Dương, nàng đã vô tình quen với Lệnh Hồ Xung nhờ tài nghệ âm nhạc thiên bẩm. Nhậm Doanh Doanh đã một mình tấu cầm và thổi tiêu khúc "Tiếu ngạo giang hồ", khúc nhạc mà tưởng trên đời không còn ai có thể chơi được ngoài hai người sáng tác là Khúc Dương và Lưu Chính Phong.
Vì Lục trúc ông gọi Doanh Doanh là cô cô (sau này nàng giải thích là do cha cô là Nhậm Ngã Hành là sư thúc của cha Lục trúc ông) nên khiến cho Lệnh Hồ Xung nhầm tưởng cô là một bà lão. Khi hiểu cảnh ngộ và tâm sự trong lòng Lệnh Hồ Xung, cô đã thầm yêu chàng và ra lệnh cho toàn bộ thuộc hạ của mình tìm cách cứu giúp và bảo vệ chàng. Cũng qua Doanh Doanh, các kì nhân dị sĩ Ma giáo cực kỳ hâm mộ và đã kết bạn với Lệnh Hồ Xung.
Trong thời gian ngắn ngủi gặp nhau ở Lạc Dương, Doanh Doanh đã dùng đàn cầm chơi bản "Thanh tâm phổ thiện chú" giúp cho Lệnh Hồ Xung trị nội thương, sau đó lại dạy cho Lệnh Hồ Xung chơi đàn khi chàng thỉnh cầu (thực ra là do Lục Trúc Ông mách nước).
Lúc Lệnh Hồ Xung bệnh tật phát tác sắp chết, Doanh Doanh không quản thân phận, cõng Lệnh Hồ Xung lên Thiếu Lâm tự, chấp nhận bị giam giữ 10 năm để đánh đổi việc Thiếu lâm tự đem Dịch cân kinh ra trị nội thương cứu mạng cho Lệnh Hồ Xung, (trước đó, Doanh Doanh đã ra tay sát hại một số nhân vật trong Thiếu Lâm tự).
Cảm kích trước tấm lòng của Doanh Doanh, Lệnh Hồ Xung đã quyết định hành động một cách "vô pháp vô thiên", trở thành "minh chủ" dẫn đám giáo chúng bàng môn tả đạo lên Thiếu Lâm tự đòi trả tự do cho Doanh Doanh (nhờ Mạc Đại tiên sinh cho chàng biết sự thật). Trên Thiếu lâm tự, hai phe chính tà đã diễn ra những trận đấu ác liệt. Nhậm Ngã Hành xuất đầu lộ diện, đấu võ và tranh luận anh hùng với chưởng môn nhân các phái.
Doanh Doanh được cứu thoát, nhưng nàng hiểu rõ trong lòng Lệnh Hồ Xung vẫn không quên được hình ảnh Nhạc Linh San. Tuy vậy, Doanh Doanh vẫn một lòng kiên định, luôn theo sát bên chàng, bày mưu tính kế giúp cho Lệnh Hồ Xung xây dựng vị trí ở Ngũ nhạc kiếm phái, và bảo vệ Lệnh Hồ Xung trước âm mưu ám sát của Đông Phương Bất Bại cùng sức ép của cha nàng là Nhậm Ngã Hành.
Có thể nói tình yêu của Doanh Doanh là thứ tình yêu không vụ lợi, không đòi hỏi phải đáp đền. Để bảo vệ người yêu, Doanh Doanh không ngần ngại hi sinh sự tự do của chính bản thân mình. Cô chịu đựng bị giam cầm để Phương Chứng Đại Sư mở rộng vòng tay cứu Lệnh Hồ Xung.
Vượt lên trên cả tình yêu nam nữ thông thường, Nhậm Doanh Doanh còn hơn cả một người yêu mà cô thực sự đã trở thành người tri âm, tri kỉ của Lệnh Hồ Xung.
Có thể nói tác giả Kim Dung đã đem hết tâm lực của mình ra để xây dựng nhân vật Nhậm Doanh Doanh: Một nhân vật nữ tươi đẹp trong sáng, hiểu âm nhạc, võ công cao cường, mưu trí sâu sắc, cai trị bọn bàng môn tả đạo bằng trái tim thép nhưng rất mẫn cảm với tình yêu và sống với tình yêu bằng trái tim dịu dàng vô kể.
Mộc Miên (T/h)
