(ĐSPL) - Chỉ cao 1,65m; khoảng 60 tuổi và gần như mù chữ nhưng Guzman chính là ông trùm của “Đế chế Sinaloa Cartel”, một tổ chức tội phạm mạnh nhất ở Mexico.
Raúl Benítez Manaut, chuyên gia về an ninh quốc gia và buôn ma túy tại Đại học Quốc gia Mexico cho biết: “Guzman là ông trùm ma túy duy nhất xây dựng đế chế của mình như một chính phủ. Ông ta có sự bảo vệ của một quân đội, có cơ quan quản lý, nhiều công ty hợp pháp để rửa tiền và nhiều tư dinh ở trong lẫn ngoài Mexico.
Ở Sinaloa, ông ta điều hành rất nhiều hoạt động kinh tế. Ông ta là biểu tượng sự tăng trưởng của các tổ chức tội phạm có tổ chức tại Mexico mà chính phủ đã thất bại trong việc ngăn chặn”.
Guzman sinh ra ở bang Sinaloa, là con trai của một nông dân nghèo. Y gia nhập giới buôn lậu ma túy địa phương vào những năm 1970, sau khi bỏ học. Bằng sự tinh ranh của mình, Guzman ngày càng khẳng định được tiếng tăm trong mạng lưới Sinaloa và lên nắm quyền kiểm soát vào đầu những năm 1990.
Guzman đã bắt tay với các nhà sản xuất Colombia để kiểm soát hoàn toàn hệ thống phân phối ma túy và biến tổ chức Sinaloa trở thành nhà môi giới lớn nhất về cần sa, cocaine và heroin vận chuyển vào Mỹ, châu Âu và cả Australia. Y cũng nắm giữ các tuyến đường ma túy ở Nam Phi và khắp toàn cầu.
Tạp chí Forbes của Mỹ từng bình chọn “El Chapo” Guzman vào “Danh sách các nhân vật quyền lực nhất thế giới” kể từ năm 2009, lần lượt xếp thứ 41, 60 và 55. Trùm ma túy “El Chapo” Guzman còn được coi là người đàn ông giàu thứ 10 tại Mexico (1140 trên thế giới) vào năm 2011, với giá trị tài sản khoảng 1 tỷ USD. Tạp chí Forbes cũng gọi “El Chapo” là "trùm ma túy lớn nhất mọi thời đại" và DEA gọi ông là "cha đỡ đầu của thế giới ma túy".
Trong năm 2013, Ủy ban Tội phạm Chicago gọi “El Chapo” Guzman là “kẻ thù số một của công chúng” do ảnh hưởng đến mạng lưới tội phạm ở Chicago.
Tiền mua được tất cả?
Năm 1993, Guzman bị bắt lần đầu tiên tại Guatemala và dẫn độ về Mexico với bản án 20 năm tù. Khi đang ở trong tù và nghe tin có thể bị dẫn độ về Mỹ, Joaquin đã bỏ ra 5 triệu USD, hối lộ cho 71 nhân viên và quan chức của nhà tù Puente Grande để trốn thoát trong một giỏ giặt là.
Sau vụ vượt ngục thể hiện sự ma lực của đồng tiền đó, Joaquin Guzman mai danh ẩn tích. Ông trùm bí ẩn này theo cơ quan bài trừ ma túy của Mỹ (DEA) đã bắt tay với các băng nhóm ở Colombia và "rửa" 25 tỷ đô la trong thời gian lẩn trốn.
“Gã lùn” thỉnh thoảng trêu chọc cảnh sát hết sức táo tợn. Năm 2007, Joaquin Guzman dẫn cả chục đàn em vào một nhà hàng ở thành phố Culiacan. Tất cả khách đang ăn uống đều bị tịch thu điện thoại di động. Ăn xong, hắn trả lại điện thoại và thanh toán tiền cho mọi người trước khi ra về.
Bất chấp việc phải lẩn trốn cảnh sát, nhiều năm qua Guzman vẫn hưởng thụ một cuộc sống giàu sang với những bữa tiệc xa hoa, một danh sách dài nhân tình và gái mại dâm. Năm 2007, Joaquin cưới vợ và khoe có rất nhiều quan chức trong chính phủ, cảnh sát và quân đội đến dự.
Suốt 13 năm, y khiến cảnh sát vất vả săn lùng nhờ gây dựng được lực lượng đàn em trung thành, mua chuộc những kẻ đưa tin, hối lộ giới quan chức và đặc biệt là những đường hầm tinh vi nằm dưới các biệt thự, nối liền với hệ thống cống nước của thành phố Culiacan.
Trùm ma túy Joaquin Guzman (giữa) trong lần áp giải năm 2014. |
Nhờ lối dẫn bí mật ở phía dưới bồn tắm mà y đã chạy thoát khi cảnh sát Mexico đột kích vào tháng 2 năm ngoái. Tuy nhiên, chỉ vài ngày sau đó, thủy quân lục chiến Mexico ập vào tầng 4 của một tòa chung cư bên bờ biển và tóm gọn Guzman. Khi đó, bên cạnh y chỉ có một vệ sĩ và một phụ nữ được tin là vợ. Đây được xem là chiến thắng lớn của chính phủ và giới chức thi hành pháp Mexico.
Lần thứ 2 vượt ngục
Theo Ủy ban An ninh Quốc gia Mexico, lần cuối Guzman được nhìn thấy trên camera an ninh là vào lúc 8 giờ 52 phút khi y đi vào khu vực nhà tắm ở nhà tù Altiplano, cách thủ đô Mexico City 90km về phía Tây vào tối 11/7.
Giây lát sau khi y biến mất khỏi tầm nhìn, lính gác tiến vào và phát hiện phòng giam trống rỗng. Nhà tù Altiplano là nơi giam giữ những tội phạm giết người, bắt cóc và ma túy nguy hiểm nhất ở Mexico.
Theo nhà chức trách, Guzman đã trốn thoát qua đoạn đường hầm 1,5km tại khu vực nhà tắm của phòng giam. Đoạn đường hầm dẫn đến một toà nhà đang trong quá trình xây dựng bên ngoài nhà tù Altiplano. 18 quản giáo trong nhà tù này đã bị thẩm vấn sau vụ việc.
Một chiến dịch truy tìm đã được triển khai tại khu vực và trên các con đường của các bang lân cận. Các chuyến bay tại sân bay Toluca đã bị hoãn. Binh lính được triển khai tại các chốt kiểm soát ở đường cao tốc Mexico City-Toluca và tiến hành kiểm tra các ôtô và xe tải.
Tổng thống Mexico Enrique Pena Nieto đã kêu gọi điều tra toàn diện nhằm tìm ra nguyên nhân vụ vượt ngục nói trên.
Truyền kỳ về ông trùm
Guzman được cư dân trong các vùng hoạt động của tập đoàn Sinaloa âm thầm bảo vệ vì coi hắn là một Robin Hood của thời đại. Guzman thường tổ chức phát chẩn cho dân chúng với quy mô lớn.
Khi phóng viên của tờ The Times đến thăm quê nhà Badiraguato của y ở Sinaloa vào năm 2011, một chiếc SUV màu đen bất ngờ bám theo họ. Người dân trong vùng tỏ ra miễn cưỡng khi được hỏi về Guzman hoặc chỉ kể về những điểm tốt của y. Khi các phóng viên quay lại đây vào năm ngoái, sau khi trùm ma túy bị bắt, người dân bày tỏ lo ngại về nạn thất nghiệp và khó khăn kinh tế.
Dù là tội phạm khét tiếng, bằng uy tín của mình, Guzman vẫn là ân nhân hào phóng với nhiều người. Những lần y né đạn hoặc thoát bị cùm tay được người dân địa phương truyền tai nhau và đưa vào cả bài hát dân ca.
Nhiều thanh niên ở vùng quê nghèo này ủng hộ Guzman, bất chấp việc y chịu trách nhiệm về cái chết của hàng nghìn người Mexico, trong đó có cả cảnh sát và những người dân vô tội.
LINH AN(Tổng hợp)