Theo thông tin trên VOV, các lữ đoàn tinh nhuệ của Ukraine, do phương Tây huấn luyện và được trang bị nhiều xe bọc thép tiên tiến để thực hiện chiến dịch phản công lớn diễn ra từ đầu mùa hè, được cho là sẽ giúp Kiev giành lợi thế. Tuy nhiên gần đây, Kiev chỉ tiến được vài km trong lúc phải chuyển từ thế tấn công sang phòng thủ.
Về phía Nga, các quan chức nước này đánh giá Moscow đang chiếm ưu thế và đặt cược vào tiềm lực quân sự, kinh tế của quốc gia trong một cuộc xung đột kéo dài. Moscow hiện tìm cách tiến lên ở phía Đông Bắc và phía Đông, trong khi Kiev vẫn đang dồn sức tấn công ở phía Nam, với hy vọng có thể tiếp cận bờ biển Azov và chia cắt các lực lượng Nga.
Giao tranh diễn ra trên khắp các mặt trận, tuy nhiên đây là 5 điểm nóng chính ở thời điểm hiện tại, trong bối cảnh quân đội Nga và Ukraine đều lên dây cót cho chiến dịch mùa Đông đầy khó khăn sắp tới.
Sông Dnipro
Kể từ khi Ukraine giành quyền kiểm soát thành phố Kherson vào tháng 11/2022, sông Dnipro chảy qua Ukraine và đổ vào Biển Đen đã được coi là tiền tuyến ở phía Nam. Con sông này chia cắt khu vực Kherson thành 2 bờ Đông – Tây, trong đó Nga kiểm soát phần phía Đông, còn Ukraine kiểm soát phần phía Tây.
Các lực lượng Nga và Ukraine ở hai bên bờ sông Dnipro thường xuyên tiến hành các cuộc tấn công bằng pháo binh và tên lửa nhắm vào các vị trí của nhau. Lợi dụng thảm thực vật dày đặc ở hạ lưu sông Dnipro cùng với các kênh rạch và địa hình đầm lầy, lực lượng Ukraine nhiều lần đột kích phòng tuyến Nga kể từ giữa tháng 5/2023.
Hồi tháng 6/2023, vào lúc Kiev chuẩn bị phản công quy mô lớn, đập Kakhovka tại tiền tuyến đã vỡ, làm ngập lụt nhiều vùng ở hạ lưu. Ukraine cáo buộc Nga cho nổ đập để cản trở bước tiến của lực lượng Ukraine qua vùng đất ngập nước. Không bên nào xây dựng quân đội trong những tháng sau đó. Nga bác bỏ cáo buộc.
Nửa cuối tháng 10/2023, lực lượng chính quy Ukraine, chủ yếu là bộ binh thủy quân lục chiến, đã vượt sông tại 2 địa điểm và bắt đầu xây dựng từ 2 đến 4 cứ điểm ở bờ đối diện.
Lực lượng Nga đang gặp khó khăn trong việc "nhổ rễ" các cứ điểm trên vì tuyến phòng thủ của Ukraine nằm ở vùng đầm lầy rậm rạp, khiến xe thiết giáp và pháo binh Nga khó tiếp cận và tấn công với số lượng lớn.
Theo thông tin trên báo Dân Trí, Moscow đã quyết định triển khai lực lượng không quân dẫn đầu nỗ lực đẩy lùi Ukraine, tuy nhiên, Kiev vẫn quyết tâm bám trụ tại các vị trí giành được.
Giữa tháng 11/2023, một số báo cáo tiết lộ, Ukraine đã đưa được xe thiết giáp hạng nhẹ vượt sông để củng cố các cứ điểm của thủy quân lục chiến. Câu hỏi đặt ra lúc này là liệu các cứ điểm trên có thể trở thành “bàn đạp” cho các cuộc tấn công nhiều tham vọng hơn của Ukraine hay không.
Giới phân tích nhận định, yếu tố quyết định hiện giờ là bên nào có thể cung cấp cũng như tăng viện cho các lực lượng tại Kherson một cách hiệu quả. Nga đang sử dụng các tuyến đường hẹp, rất dễ bị phục kích, trong khi Ukraine có thể gặp rủi ro khi sử dụng thuyền nhỏ hoặc các phương tiện vận tải đổ bộ để vận chuyển quân, tiếp tế đạn dược và sơ tán binh sĩ thương vong.
Nếu hàng phòng ngự Ukraine đủ kiên cố để khiến quân đội nước này mạo hiểm xây cầu phao bắc qua Dnirpo, tỉnh Kherson có thể trở thành tâm điểm của các trận đánh dữ dội, có khả năng mang tính quyết định.
Bởi cuộc đột phá của thiết giáp Ukraine từ bờ sông Dnipro có thể là thất bại chiến lược đối với Nga, do lực lượng của Moscow sẽ bị chia làm đôi. Bán đảo Crimea hiện do Nga kiểm soát và các cơ sở quân sự lớn khác về cơ bản cũng sẽ bị cắt đứt với Moscow.
Làng Robotyne
Sau gần 3 tháng giao tranh ác liệt, tháng 8/2023, lực lượng Ukraine cho biết đã chọc thủng tuyến phòng thủ sâu của Nga ở phía nam, trải dài hàng trăm km.
Việc giành được Robotyne, một ngôi làng ở vùng Zaporizhia, được cho là sẽ mở đường cho quân đội Ukraine tiến về thành phố Melitopol, sau đó là Biển Azov, chia đôi lực lượng Nga.
Thế nhưng, hơn 2 tháng sau, lực lượng Ukraine vẫn chưa thể vượt qua Robotyne trong khi phải hứng chịu hỏa lực dữ dội của pháo binh Nga.
Xa hơn về phía Đông, phòng tuyến của Nga đã trụ vững vào mùa hè này trước những đợt tấn công tập trung của quân đội Ukraine quanh làng Urozhaine, gây ra tổn thất nặng nề cho lực lượng của Kiev.
Sau khi tiến được vài km, Tổng Tư lệnh các lực lượng vũ trang Ukraine Valery Zaluzhny cho rằng, nỗ lực chọc thủng phòng tuyến của Nga bằng bằng xe bọc thép trong khu vực này không hiệu quả.
Giao tranh giữa hai bên tiếp tục diễn ra ác liệt và thường xuyên xung quanh làng Robotyne nhưng các trận đánh phần lớn mang tính chất cục bộ, chủ yếu là giành lấy một số vị trí trong rừng hoặc một số địa điểm trong làng mạc.
Theo ý kiến của một số nhà quan sát, nếu một trong hai bên giảm lực lượng (do thương vong hoặc rút quân) và hàng phòng thủ của họ tan rã, hoặc giao tranh chuyển từ tác chiến trên chiến hào sang tác chiến cơ động thì quyền kiểm soát các vùng lãnh thổ trong khu vực có thể thay đổi nhanh chóng vì khu vực này có rất ít chướng ngại vật tự nhiên như đồi núi hay sông ngòi.
Khu vực Bakhmut
AFP đưa tin tháng 5/2023, Nga tuyên bố giành quyền kiểm soát thị trấn Bakhmut ở miền đông Ukraine nhưng lực lượng của Kiev gần như lập tức bắt đầu giành lại quyền kiểm soát những phần lãnh thổ xung quanh sườn Bakhmut, bao gồm các ngôi làng gần đó.
Hiện tại, quân đội Nga đang ở trong tình thế “tiến thoái lưỡng nan”. Họ buộc phải giữ thị trấn, trong khi các tuyến đường tiếp tế ra vào thành phố liên tục bị các lực lượng Ukraine bắn phá.
Thành phố Avdiivka
Theo thông tin trên VOV, Moscow bắt đầu nỗ lực giành quyền kiểm soát trung tâm công nghiệp Avdiivka - phía Nam Bakhmut vào tháng 10/2023. Avdiivka nằm cách thành phố Donetsk do Nga kiểm soát khoảng 13km về phía Bắc.
Tiếng súng bắt đầu nổ ở Avdiivka vào ngày 10/10. Trong khoảng 3-4 tuần sau đó, Nga được cho là đã hứng chịu thương vong lớn nhất năm 2023 tại đây.
Đánh giá về cuộc giao tranh ở Avdiivka, Đại tá Ants Kiviselg - Giám đốc tình báo quân đội Estonia cho rằng, lực lượng Nga có thể đang cố gắng chiếm lấy thị trấn này vào cuối năm nay. Hiện Nga đang nỗ lực bao vây thị trấn từ nhiều phía.
Trong khi đó, các nhà phân tích nhận định, Nga đã cố gắng tích lũy một số lượng lớn nguồn lực trong những tuần gần đây, rút lui khỏi các khu vực khác trên mặt trận và cố gắng bao vây Avdiivka từ sườn phía Bắc và phía Nam. Động thái mới nhất này cho thấy, Moscow nhiều khả năng muốn cắt đứt nguồn tiếp tế của Ukraine tới thị trấn.
Bất chấp hỏa lực pháo binh dày đặc của Nga và việc để mất một số cứ điểm, các lực lượng Ukraine vẫn đang cố gắng bám trụ và chống đỡ trước các cuộc tấn công. Tình hình của quân đội Ukraine tại Adviivka rất nguy cấp.
Giới quan sát cảnh báo, thành phố từng là nơi sinh sống của khoảng 35.000 người này có thể trở thành “Bakhmut thứ hai”, nơi từng diễn ra các trận giao tranh ác liệt giữa hai bên trong nửa đầu năm 2023.
Thị trấn Kupyansk
Kupyansk vẫn là một trong những khu vực có hoạt động quân sự tích cực ở tiền tuyến miền Đông Ukraine. Nga giành quyền kiểm soát thị trấn này trong những ngày đầu của cuộc xung đột và nhanh chóng biến nơi đây thành căn cứ chiến lược tập trung sức mạnh ở khu vực Đông Bắc Kharkov.
Tháng 9/2022, lực lượng Ukraine đã giành lại được Kupyansk trong cuộc tấn công chớp nhoáng ở tỉnh Kharkov tại phía Đông Bắc. Tới tháng 7/2023, Nga phát động chiến dịch mới nhằm giành lại Kupyansk, theo thông tin trên báo Dân Trí.
XEM THÊM:Căng thẳng Nga - Ukraine ngày 15/11: Tổng thống Zelensky hé lộ tình hình tại “chảo lửa” Avdiivka
Quan chức Ukraine đã ra lệnh sơ tán dân thường khỏi các khu định cư gần đó, trong bối cảnh quân đội Moscow bắn phá. Sau hơn 3 tháng tấn công, đến thời điểm hiện tại, Nga vẫn chưa chọc thủng được phòng tuyến của Ukraine.
Có một số dấu hiệu cho thấy Ukraine đang dùng mặt trận Kupyansk làm nơi huấn luyện tân binh hoặc hồi sức cho binh sĩ kỳ cựu, do giao tranh tại đây nhìn chung ít khốc liệt hơn ở Donbass và các khu vực phía Nam.
Đinh Kim (T/h)
