Dịch vụ đổi tiền mọc lên như nấm sau mưa
Cận kề tết Nguyên Đán là thời điểm thị trường hàng hóa sôi động hơn bao giờ hết, nhiều dịch vụ, mặt hàng mới lạ đã ra đời nhằm phục vụ nhu cầu của người dân. Bên cạnh đó các dịch vụ đổi tiền lẻ, tiền mới để lì xì, đi chùa đầu năm nở rộ. Trước đây, tại khu vực “chợ đen” quanh các đình, chùa, tiền lẻ được “rao bán’ một cách công khai, phục vụ người dân đổi tiền lẻ tiện lợi, nhanh chóng.
Khi các cơ quan chức năng đã xử lý, loại bỏ các đường dây buôn bán phi pháp này, thì các đối tượng đó đã tinh vi hơn, chuyển từ hình thức trực tiếp, công khai, sang bán online. Các đối tượng này sẽ sử dụng các tài khoản ảo, rao bán trên các trang mạng xã hội, các trang web để tránh bị sự quản lý của cơ quan chức năng
Trên các hội nhóm mạng xã hội, hàng loạt các group đổi tiền lẻ, tiền mới hoạt động sôi nổi với số lượng thành viên đông đảo. Không chỉ liên tục đăng tải bài viết giới thiệu dịch vụ đổi tiền, các bình luận liên quan cũng nhộn nhịp không kém. Bên cạnh những lời mời chào hết sức hấp dẫn như phí đổi thấp, cam kết tiền thật, tiền nguyên seri, các đối tượng còn sẵn sàng giao hàng tận nơi, người đổi tiền được yêu cầu kiểm tra trước khi nhận hàng.
Phí đổi tiền dao động từ 8-10%, thậm chí một vài mệnh giá có phí đổi lên tới 15%. Hành vi đổi tiền hưởng chênh lệch là trái pháp luật, và người dân còn có nguy cơ bị lừa đảo. Để đổi tiền thì khách hàng sẽ phải đặt cọc trước, sau khi nhận tiền đổi thì sẽ thanh toán nốt phần còn lại cùng với phí chênh lệch. Tuy nhiên có rất nhiều trường hợp người dân sau khi chuyển tiền cọc thì không thể liên hệ được với người đổi tiền.
Cẩn trọng sập “bẫy”, tiền mất – tật mang
Anh Nguyễn Minh Tuấn (quận Tây Hồ, Hà Nội) cho biết: "Tôi cần đổi một vài loại mệnh giá tiền lẻ để mừng tuổi nhưng không đổi được tại ngân hàng nên tôi lên mạng tìm đổi tiền lẻ cho tiện và nhờ giao hàng qua tận nhà. Chỉ cần tìm trên facebook là thấy rất nhiều bài đăng của các bên dịch vụ đổi tiền. Tôi bình luận vào một bài viết có nhiều tương tác và được người đó nhắn tin tư vấn. Thấy giá cả hợp lý và nghĩ rằng số tiền mình đổi cũng không nhiều nên tôi đồng ý đặt cọc trước 10%, khi nào nhận được tiền thì thanh toán nốt. Tuy nhiên, sau khi tôi gửi biên lai chuyển tiền thì người đó đã chặn facebook tôi, tôi có gọi điện vào số điện thoại đối tượng cung cấp thì được báo là số điện thoại không tồn tại. Vì quá chủ quan nên tôi đã bị lừa, bây giờ cũng không biết kêu ai", anh Tuấn chia sẻ.
Trao đổi với PV ĐS&PL, PGS.TS Đinh Trọng Thịnh, chuyên gia kinh tế cho biết: “Mặc dù đây là thói quen của những người có nhu cầu hoặc đi chùa, nhưng mọi hành vi buôn bán, đổi tiền đều bị cấm và sẽ bị xử phạt nếu bị phát hiện. Các cơ quan ban ngành, lực lượng công an,.. cũng đã có những biện pháp tuyên truyền, vận động người dân không nên đổi tiền lẻ, tiền mới ở các tổ chức, cá nhân không được cấp phép, để tránh những rủi ro xảy ra và tránh vi phạm pháp luật. Nếu vi phạm nhiều lần hoặc vi phạm với số lượng lớn thì có thể bị tăng mức xử lý từ phạt hành chính lên phạt hình sự”.
Cũng theo PGS.TS Đinh Trọng Thịnh, có cầu ắt có cung, khi nhu cầu đổi tiền lẻ còn có thì các đối tượng kinh doanh dịch vụ đổi tiền trái phép còn hoạt động. Việc đổi tiền qua mạng đã có rất nhiều người mất tiền oan, hoặc mua phải tiền giả, tiền cũ từ những vụ giao dịch "chui" như vậy. Chúng ta cũng cần nhìn nhận theo phương hướng hiện đại hơn, hiện nay các dịch vụ buôn bán đều khuyến khích giao dịch online, hạn chế tiền mặt. Tại các đình chùa đều có mã QR để cho các phật tử có nhu cầu cúng dường, gửi tiền công đức qua hình thức chuyển khoản.
Theo thông tư 25/2013/TT-NHNN quy định về hoạt động thu đổi tiền không đủ tiêu chuẩn lưu thông của Ngân hàng nhà nước: Chỉ có những tổ chức được nhà nước cho phép mới được phép đổi tiền. Mọi hoạt động đổi tiền của các cá nhân tổ chức khác đều là bất hợp pháp và có thể bị xử phạt. Theo Nghị định 96/CP của Chính phủ, quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực tiền tệ và ngân hàng, những trường hợp đổi tiền lẻ trái phép có thu phí, nếu bị phát hiện sẽ bị phạt từ 20 - 40 triệu đồng...