Sau khi Chính phủ ban hành Nghị định số 52 năm 2018 quy định hoạt động sản xuất kinh doanh Sinh Vật Cảnh là một trong 07 ngành phát triển nông thôn, ngành hoa lan đã phát triển nhanh chóng. Tuy nhiên, theo một số chuyên gia để phát triển bền vững ngày này thì cần tăng cường liên kết "5 Nhà".
| Nghệ nhân Dương Văn Lập, chủ Vườn lan 91 (bên trái) lưu niệm cùng GS. TSKH Trần Duy Quý |
Là một doanh nhân, nghệ nhân có kinh nghiệm trên thương trường qua nhiều lĩnh vực kinh doanh khác, gần đây anh Dương Văn Lập ở Thành phố Tuyên Quang đã mạnh dạn đầu tư vào hoạt động nuôi trồng, chăm sóc hoa lan đột biến (lan VAR). Vườn lan của anh Lập rộng hơn 200 m2 được đầu tư hệ thống nhà giàn, trang thiết bị hiện đại và cũng đã sưu tầm được nhiều giống lan VAR đang được thị trường yêu thích.
Nghệ nhân Dương Văn Lập cho rằng cần phải nhìn nhận cây Lan VAR không chỉ là một loại hàng hóa đặc biệt, mà còn là một loại tài sản có giá trị. Và ở một góc độ nào đó với những nhà đầu tư mới chuyển từ ngành khác sang như anh thì các loại cây lan VAR cũng giống như danh mục hàng hóa trên thị trường chứng khoán. Có những cây lan tiềm năng cho lợi nhuận cao, cũng có những cây lan ít tiềm năng, tính thanh khoản kém.
"Ở đó người chơi chỉ cần đầu tư sai chủng loại cây lan VAR, mua nhầm loại lan VAR không có xu hướng tốt hay chăm sóc không đạt yêu cầu...là phải trả giá bằng tiền mặt. Vậy nên, khi những ai mới bước thị trường này rất cần phải chuẩn bị cho mình những kiến thức nhất định về kỹ thuật chăm sóc, khả năng nhận định xu hướng thị trường, kiểm soát được các loại rủi ro phát sinh...", nghệ nhân Dương Văn Lập cho biết.
Cũng theo nghệ nhân Dương Văn Lập, đối với thị trường lan VAR phát triển sôi động như hiện nay, rất cần phải minh bạch hóa thông tin và tăng cường liên kết "5 Nhà". Đó là vai trò quản lý của Nhà nước; Khoa học kỹ thuật, cây giống, vật tư giá thể nuôi trồng của Nhà khoa học; Vốn, nguồn lực, quản trị của Nhà doanh nghiệp; Nhân công, kỹ thuật của Nhà vườn; Thông tin minh bạch, định hướng thương hiệu, sản phẩm của Nhà truyền thông...
Anh Lập cho biết, ở các nước phát triển trong khu vực và trên thế giới các mặt hàng hoa quả hay nông sản cao cấp đều được giao dịch công khai minh bạch trên các sàn giao dịch giống như thị trường chứng khoán. Ở đó hạn chế tối đa những thông tin bất cân xứng giữa người mua và người bán. Hàng hóa lên xuống theo quy luật cung cầu và các quy luật phổ biến khác của thị trường.
Còn ở Việt Nam, các giao dịch hoa hay các mặt hàng nông sản cao cấp khác vẫn là giao dịch thỏa thuận "song phương" theo kiểu "thuận mua vừa bán" là chủ yếu. Gần đây, khi mạng xã hội phát triển, sự kết nối cộng đồng rộng rãi các giao dịch "đa phương" đã bước đầu được thực hiện qua hình thức đấu giá. Chính vì vậy, vai trò của nhà truyền thông nhằm cung cấp những thông tin minh bạch, kịp thời định hướng hoạt động của các chủ thể tham gia vào thị trường ngày càng trở nên quan trọng.
| Cây lan VAR không chỉ là hàng hóa đặc biệt mà còn là tài sản đặc biệt |
Nói về vai trò của Nhà nước trong phát triển ngành hoa lan Việt Nam, anh Dương Văn Lập cho biết, trong những năm quan, nhà nước thường xuyên quan tâm, tạo điều kiện đến định hướng phát triển ngành hoa lan, cây cảnh trở thành ngành kinh tế sinh thái có giá trị cao phục vụ nhu cầu tiêu dùng trong nước và hướng tới xuất khẩu. Nhờ đó mà ngành hoa lan, cây cảnh có vị trí càng quan trọng trong cơ cấu ngành nông nghiệp và là ngành hàng được ưu tiên trong quá trình tài cơ cấu ngành nông nghiệp theo hướng nâng cao giá trị gia tăng gắn với phát triển bền vững.
"Chính phủ đã ban hành Đề án phát triển Rau, Hoa quả, cây cảnh từ 20 năm qua và gần đây đã ban hành Nghị định số 52 và 57, trong đó có đề cập về một số chính sách khuyến khích phát triển ngành hoa lan cây cảnh, sinh vật cảnh là một trong 7 ngành phát triển nông thôn. Gần đây, những chính sách đã bước đầu đi vào thực tiễn và kịp thời hỗ trợ các nhà vườn phát triển với tư cách một ngành, tránh được tình trạng phát triển manh mún tự phát...", nghệ nhân Dương Văn Lập bày tỏ niềm vui.
| Hoa lan là một ngành nghề đang được ưu tiên khuyến khích phát triển |
Chia sẻ về những lợi ích của ngành hoa lan đối với đời sống kinh tế xã hội, nghệ nhân Dương Văn lập phân tích, những năm gần đây xuất khẩu nhóm ngành Rau, Hoa quả liên tục tăng trưởng mạnh. Việc giảm nhập khẩu các loại hoa cây cảnh do chuyển hướng đầu tư mạnh vào lan VAR cũng góp phần cải thiện cán cân xuất nhập khẩu của ngành nông nghiệp.
Các mô hình trồng lan VAR trên trên nhà giàn sân thượng vừa không tốn diện tích, có hiệu quả kinh tế cao không chỉ góp phần tạo thêm công ăn việc làm, kích thích các ngành phụ trợ phát triển, mà theo các nhà khoa học thì mô hình này còn góp phần giảm hiệu ứng nhà kính, thích ứng với biến đổi khí hậu, tạo ra không gian xanh cho nhiều gia đình.
THẾ NAM
