Dân Trí dẫn nguồn tin từ New York Times cho biết, trong một số trường hợp, cán bộ tuyển quân bắt người ngay giữa đường phố, đe dọa hoặc thậm chí dùng vũ lực để đưa đối phương đến các trung tâm tuyển quân.
Cách làm này không chỉ nhằm vào những người trốn quân dịch mà còn nhằm vào những người thường được miễn nghĩa vụ. Đây là dấu hiệu cho thấy những thách thức mà quân đội Ukraine phải đối mặt trong việc duy trì quân số.
"Có sự tùy tiện ở đây", một tài xế taxi người Ukraine 58 tuổi nói với New York Times trong bài báo đăng hôm 15/12.
Người tài xế đến từ thành phố Kitsman của Ukraine kể rằng cán bộ tuyển quân đã tịch thu hộ chiếu của mình và chỉ trả lại khi đi khám sức khỏe vài ngày sau đó.
Người dân địa phương nói rằng cán bộ tuyển dụng tại Kitsman có tiếng là "những kẻ giật người".
New York Times cho biết họ đã trao đổi với hơn 20 luật sư, nhà hoạt động, quân nhân, lính nghĩa vụ và người thân của lính nghĩa vụ về cách làm mạnh tay của các cán bộ tuyển quân.
Các luật sư và nhà hoạt động nói rằng các chiến thuật mạnh tay - được cho là bao gồm cả dùng vũ lực - vượt quá giới hạn thẩm quyền của cán bộ tuyển quân và rõ ràng là bất hợp pháp trong một số trường hợp.
Cũng như các nước khác, quân đội Ukraine sẽ miễn trừ nghĩa vụ trong một số trường hợp nhất định, như người bị khuyết tật hoặc bệnh lý.
Nhưng New York Times cho biết, họ phát hiện ít nhất một trường hợp quan chức tuyển quân Ukraine cố gắng điều động Hryhorii Harasym - một người đàn ông thiểu năng trí tuệ 36 tuổi đang dùng thuốc điều trị trầm cảm - đi tập huấn.
Sau khi được kết luận đủ điều kiện thực hiện nghĩa vụ quân sự đi kèm một số hạn chế, Harasym đã được gọi nhập ngũ.
"Họ đã triệu tập vào quân đội một người được chẩn đoán chính thức là "khuyết tật tâm thần" từ khi còn nhỏ", Tetiana Fefchak, luật sư ngăn được lệnh gọi nhập ngũ Harasym, nói với New York Times.
Một số người đàn ông Ukraine đã tìm đến tòa án để kháng nghị điều mà họ cho là lệnh gọi nhập ngũ sai trái hay lệnh động viên cưỡng ép.
Chỉ trong tháng 11, tòa án Ukraine đã đưa ra hơn 200 quyết định liên quan đến việc động viên nhập ngũ, theo New York Times.
Trước cáo buộc cưỡng ép tòng quân, Bộ Quốc phòng Ukraine nói: "Verkhovna Rada (Quốc hội Ukraine) đang nghiên cứu sửa đổi luật liên quan đến quá trình động viên và giải ngũ".
Nếu các quy định ấy được thông qua, Bộ Quốc phòng Ukraine "sẽ nghiên cứu các tiêu chuẩn đã được phê duyệt", tuyên bố cho biết.
Các quan chức Mỹ ước tính, ít nhất 70.000 binh sĩ Ukraine đã thiệt mạng trong cuộc chiến với Nga và có tới 120.000 người khác bị thương.
Con số này có thể đã tăng lên trong bối cảnh giao tranh ác liệt ở phía đông Ukraine.
Tình báo Mỹ ước tính Nga có tới 350.000 binh sĩ thiệt mạng và bị thương trong cuộc xung đột.
Trước đó, TTXVN dẫn nguồn tin trên báo Deutsche Welle (Đức) ngày 13/11 cho biết, số người Ukraine sẵn sàng thực hiện nghĩa vụ quân sự đã giảm dần trong 20 tháng kể từ khi xung đột với Nga nổ ra. Tướng Valerii Zaluzhnyi, Tổng tư lệnh các lực lượng vũ trang Ukraine, cũng đã nêu vấn đề này trong cuộc phỏng vấn gần đây với tờ The Economist của Anh.
Ông Zaluzhnyi nói với tạp chí Anh: “Tính chất kéo dài của cuộc chiến, những lỗ hổng về pháp lý liên quan đến việc huy động làm giảm đáng kể động lực của công dân phục vụ trong quân đội”.
Nhà tâm lý học quân sự Andriy Kozinchuk, người cũng là sĩ quan ở tiền tuyến, chia sẻ đánh giá này. Ông Kozinchuk nói với Deutsche Welle: “Chúng tôi sắp hết binh sĩ ở tiền tuyến. Họ đang thương vong dần, bị bệnh hoặc già đi”.
Ông Kozinchuk chia sẻ: “3 người lính trong tiểu đoàn của tôi đã phục viên vì họ bước sang tuổi 60. Bản thân tôi hiện đang nằm viện. Không có con người, chúng tôi sẽ không thể làm được gì, ngay cả khi có máy bay không người lái, xe tăng và máy bay chiến đấu hiện đại. Chúng đều do con người điều khiển".
Các chỉ huy Ukraine khác cũng đã công khai tuyên bố rằng quân đội nước này phải được mở rộng, củng cố các đơn vị và thực hiện luân chuyển. Quân đội Ukraine cho biết một vấn đề là không có thời hạn rõ ràng cho việc xuất ngũ của những binh sĩ hiện đã phục vụ hơn một năm rưỡi. Điều này khiến những người thực sự muốn gia nhập quân đội từ bỏ.
Do đó, Chính phủ Ukraine đang tìm mọi cách để khiến việc đăng ký nghĩa vụ quân sự trở nên dễ dàng hơn. Bộ Chuyển đổi Kỹ thuật số đã đưa ra một dự án thí điểm "huy động thông minh" để cho phép người Ukraine tự tìm kiếm những công việc phù hợp trong quân đội.
Phó Thủ tướng Ukraine Mykhailo Fedorov, người giám sát dự án, cho biết: "Họ có thể quyết định điều khiển máy bay không người lái hoặc thậm chí nói chung chỉ phục vụ trong đơn vị máy bay không người lái chiến đấu. Họ có thể là kỹ sư chiến đấu hoặc người lái xe. Tất cả các công việc đều có sẵn".
"Điều quan trọng nhất là nếu một người nộp đơn và vượt qua các bước khám tuyển, họ sẽ được đào tạo và chắc chắn sẽ được gia nhập một đại đội máy bay không người lái chiến đấu. Họ chắc chắn sẽ nhận được công việc đã đăng kí”.
Một ý tưởng để tăng cường tuyển dụng là cung cấp cho những tân binh tiềm năng một bản mô tả chi tiết và trung thực về những ưu điểm và nhược điểm của nhiệm vụ. Một ví dụ điển hình, theo chuyên gia an ninh Oleksiy Melnyk từ Trung tâm nghiên cứu Razumkov ở Kiev, là chiến dịch tuyển mộ Lữ đoàn xung kích số 3 của Lực lượng vũ trang Ukraine. Quảng cáo tuyển dụng của họ không chỉ được đưa lên trên các áp phích ở các thành phố mà còn trên mạng xã hội.
Chuyên gia Melnyk cho rằng một chiến dịch như vậy hiệu quả hơn nhiều so với việc triệu tập đến các trung tâm đăng kí nhập ngũ của quân đội. Cách tiếp cận cơ bản là phục vụ tự nguyện và cung cấp thông tin tốt. “Đây là cách tạo động lực cho những người đáp ứng tốt nhất các yêu cầu”, chuyên gia Melnyk nói.
Cách tiếp cận này dường như là trọng tâm của chính sách tuyển dụng mới có thời hạn đến năm 2028, đã được Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine Rustem Umerov xác nhận. Kế hoạch là giới thiệu dịch vụ trên cơ sở hợp đồng. Nghĩa vụ quân sự bắt buộc dường như sẽ được thay thế bằng việc huấn luyện quân sự chuyên sâu cho công dân trong độ tuổi nhập ngũ.
Theo Bộ Quốc phòng Ukraine, nước này sẽ sử dụng cách tiếp cận lấy con người làm trung tâm để phát triển một hệ thống hiệu quả nhằm tuyển dụng nhân sự chuyên nghiệp và năng động cho lực lượng vũ trang. Chính sách mới cũng sẽ tính đến việc đào tạo và phát triển chuyên môn của quân nhân cũng như vấn đề bình đẳng giới.
Bộ Quốc phòng Ukraine cũng đã cam kết với quân nhân về việc trả lương hiệu quả và minh bạch cùng với chỗ ở được đảm bảo.
Thùy Dung(T/h)
