Hệ thống phân loại tài liệu mật của Mỹ có thể áp dụng đối với các tài liệu liên quan đến hoạt động tình báo, quan hệ đối ngoại, kế hoạch quân sự và chương trình bảo vệ vật liệu hạt nhân. Bằng cách phân loại thông tin, chính phủ Mỹ sẽ hạn chế những người có quyền tiếp cận các tài liệu này.
Ngày 8/8 vừa qua, FBI đã tiến hành một cuộc đột kích vào dinh thự Mar-a-Lago của cựu Tổng thống Donald Trump và thu giữ nhiều thùng tài liệu. Vụ việc này đã đặt ra câu hỏi về quy trình phân loại và xử lý tài liệu mật của Mỹ. Dưới đây là những điều chính cần biết về cách thức hoạt động của hệ thống phân loại tài liệu này.
Cấp độ phân loại tài liệu
Có 3 cấp độ phân loại tài liệu, các cấp độ này được đưa ra dựa trên mức độ thiệt hại đối với an ninh quốc gia Mỹ nếu những tài liệu này bị rò rỉ.
Trong đó, quan trọng nhất là tài liệu "Tuyệt mật". Đây là mức phân loại cấp cao nhất. Thông tin được phân loại là "Tuyện mật" nếu nó "có thể gây thiệt hại đặc biệt nghiêm trọng cho an ninh quốc gia". Một tập hợp các tài liệu "Tuyệt mật" được gọi là SCI, hoặc thông tin phân vùng nhạy cảm. Tập hợp này bao gồm các thông tin bắt thu được từ các nguồn tình báo. Quyền truy cập vào một tài liệu SCI thậm chí có thể bị hạn chế nghiêm ngặt, chỉ một nhóm nhỏ người được quyền tiếp cận các tài liệu này.
Theo CNN, một số tài liệu thu hồi từ dinh thự cựu Tổng thống Trump được đánh dấu là "Tuyệt mật".
Dưới thông tin "Tuyệt mật" là "Tin Mật". Đây là các thông tin được coi là có thể gây "thiệt hại nghiêm trọng" cho an ninh quốc gia nếu bị tiết lộ.
Cuối cùng là tin "Bảo mật". "Bảo mật" là cấp độ phân loại đối với thông tin ít nhạy cảm nhất, được áp dụng cho những thông tin được cho là có thể gây "thiệt hại" cho an ninh quốc gia nếu bị tiết lộ.
Theo ông Philip Mudd, nhà phân tích chống khủng bố của CNN và cựu chuyên gia phân tích của CIA, có sự khác biệt đáng kể giữa thông "Tin Mật" và tin "Tuyệt mật". Trong đó, ông Mudd lấy ví dụ, mã hạt nhân có thể được phân loại là "Tuyệt mật", cũng như thông tin từ một nguồn đặc biệt nhạy cảm từ con người.
Ngoài ra, còn một loại thông tin nhạy cảm khác trong tài liệu "Tuyệt mật" hoặc "Tin mật", được gọi là SAP hoặc chương trình truy cập đặc biệt. Trong đó, không phải ai có quyền tiếp cận tin "Tuyệt mật" cũng đều có thể biết thông tin trong SAP. Các chỉ định cấp cao hơn này sẽ hạn chế hơn nữa những người có thể xem thông tin và địa điểm xem thông tin.
Thông tin được phân loại như thế nào?
Một số người trong chính phủ có thẩm quyền phân loại thông tin. Đối với tài liệu được phân loại ít nhạy cảm hơn, người đó có thể đưa ra phán quyết về tác động của thông tin đối với an ninh quốc gia nếu bị tiết lộ.
Tuy nhiên, theo ông Mudđ, việc phân loại tin SCI Tuyệt mật được thực hiện một cách tự động.
Những người trong chính phủ phải nhận được giấy chứng nhận về an ninh để có quyền truy cập vào một số tài liệu mật. Để được xem thông tin tối mật, người này thường phải vượt qua một cuộc kiểm tra lý lịch mở rộng, đào sâu vào lịch sử tài chính và có thể bao gồm các cuộc phỏng vấn với bạn bè và gia đình người này.
Sau đó, có thể có các giao thức bảo mật bổ sung liên quan đến việc xem thông tin Tối mật. Một số tài liệu phải được xem thông qua một phương tiện thông tin có ngăn nhạy cảm, còn được coi là SCIF.
Ông Mudd cho biết, có những tiêu chuẩn kỹ thuật cần phải được đáp ứng trước khi một căn phòng hoặc tòa nhà có thể được chỉ định là SCIF. Ví dụ, có thể cần nhiều khóa và chỉ những người có các biện pháp an ninh cụ thể mới được vào phòng.
Minh Hạnh (Theo CNN)
