Cá chết hàng loạt vì "trúng độc" có bị "đưa lên bàn ăn"?

(ĐSPL) - Liên quan đến việc cá chết hàng loạt từ vùng biển Hà Tĩnh - Thừa Thiên-Huế, dư luận đặt ra câu hỏi: Việc quản lý số lượng hải sản bị chết này được thực hiện như thế nào? 

40 tấn cá chết vì “trúng độc” đã đi đâu?

Tin tức trên báo Lao động, theo Tổng cục Thủy sản - Bộ NNPTNT, đã có khoảng trên 40 tấn cá, tôm, hải sản các loại chết từ vùng biển Hà Tĩnh - Thừa Thiên-Huế. Trong đó, Quảng Trị là địa phương có số lượng hải sản chết nhiều nhất (trên 30 tấn). Việc quản lý số lượng hải sản bị chết này được thực hiện như thế nào? Liệu số cá chết này có bị “đưa lên bàn ăn” bởi những người dân thiếu hiểu biết hoặc… tham lam?

Ông Như Văn Cẩn - Cục trưởng Cục Nuôi trồng thủy sản - Tổng cục Thủy sản (Bộ NNPTNT) - cho biết: 40 tấn cá chết chỉ là phép tính chưa đầy đủ, chỉ tính số lượng cá chết và nổi trên mặt nước, dạt vào bờ, chưa tính số cá chết có khả năng đã chìm dưới biển. Như vậy, số lượng cá chết không chỉ dừng lại ở con số 40 tấn. Hiện tại, Bộ NNPTNT đã giao các tỉnh có cá bị chết hàng loạt thống kê, báo cáo về bộ.

Ông Võ Văn Hưng - Giám đốc Sở NNPTNT tỉnh Quảng Trị - cho biết: Do đặc điểm địa hình tại vùng biển ở đây, có rặng san hô và bãi đá ngầm, nên lượng cá tập trung ở vùng nhiều hơn khu vực khác. Do vậy, khi gặp điều kiện bất thường, lượng cá chết tập trung tại khu vực này cũng nhiều hơn.

Cũng theo ông Hưng, trong những ngày đầu, khi thấy hiện tượng cá chết rải rác dạt vào bờ, người dân ven biển không hiểu nên đã lấy về sử dụng. Sau đó, thấy hiện tượng cá chết nhiều bất thường, được chính quyền và Sở NNPTNT tỉnh khuyến cáo nên người dân không sử dụng chế biến thành thức ăn. Ngày 21/4/2016, sau khi nhận được khuyến cáo của Bộ NNPTNT, Sở NNPTNT tỉnh Quảng Trị đã phối hợp với chính quyền địa phương huy động nhân dân thu gom, tiêu hủy bằng cách rắc vôi bột chôn để đảm bảo vệ sinh. Lực lượng chức năng của tỉnh nhà cũng tăng cường kiểm tra, giám sát để người dân không “tiếc của” hoặc “nảy lòng tham” đào trộm cá chết để tiêu thụ hoặc cấp đông chờ dư luận dịu xuống sẽ chế biến thành nước mắm, mắm tôm tiêu thụ ra thị trường.

Tại Thừa Thiên - Huế, do số lượng cá tự nhiên ngoài biển chết không nhiều, lại chưa hiểu nguyên nhân nên những ngày đầu người dân cũng lấy cá về ăn. Ngoài cá tự nhiên, cá lồng do dân nuôi cũng chết. Trong đó có 3.600 con cá con, 6.000 con cá bớp có trọng lượng từ 0,5-3kg. Các chủ lồng tiếc của đã lấy ăn. Sau đó, lo ngại trước hiện tượng bất thường nên người dân không sử dụng nữa. Sở NNPTNT tỉnh Thừa Thiên - Huế đã hướng dẫn người dân tiêu hủy cá chết bằng cách chôn với vôi bột để khử trùng.

Tại Hà Tĩnh, người dân cũng chỉ ăn cá do những ngày đầu, nhưng sau khi thấy hiện tượng bất thường, chẳng ai dám vớt cá về chế biến thực phẩm.

Trước tình trạng cá chết hàng loạt, Bộ NNPTNT đã có văn bản chỉ đạo các tỉnh nghiêm cấm sử dụng cá chết làm thực phẩm dưới mọi hình thức; khẩn trương tổ chức thu gom cá chết và tiêu hủy theo quy định để hạn chế ô nhiễm môi trường; yêu cầu người dân không thu gom cá chết để tiêu thụ trên thị trường gây ảnh hưởng đến vệ sinh an toàn thực phẩm.

Bộ NNPTNT cũng đã cử cán bộ có chuyên môn liên quan phối hợp với các đoàn công tác của Bộ NNPTNT phối hợp với cơ quan Trung ương lấy mẫu, xét nghiệm, xác định nguyên nhân cá chết, đề xuất các biện pháp khắc phục và thông báo kịp thời để người dân biết; thống kê, báo cáo tình hình hải sản bị thiệt hại, thu gom, xử lý, trong đó có số lượng thủy sản nuôi bị thiệt hại; tạm thời chưa thả giống, không lấy nước vào bè nuôi, ao đầm nuôi ven biển vùng bị thiệt hại trong khi chờ xác định nguyên nhân...

Đại diện Cục Cảnh sát Phòng chống tội phạm về môi trường (C49) - Bộ Công an cho biết: C49 đang tăng cường điều tra, trinh sát để ngăn chặn tình trạng lén lút vận chuyển, buôn bán, chế biến số lượng cá chết.

Ngư dân vớt bán cho thương lái?

Báo Tuổi trẻ thông tin, liên tục trong hai ngày 24 và 25/4, dọc bờ biển Quảng Bình cá bắt đầu chết trở lại. Trong khi đó, nhiều thương lái xuất hiện với xe đông lạnh thu mua cá được vớt từ các bãi biển để mang đi.

Theo người dân tại khu vực bãi tắm Đá Nhảy, thuộc thôn Đá Nhảy, xã Thanh Trạch (Bố Trạch, Quảng Bình), hai ngày gần đây cá lại dạt vào bờ.

Số lượng tuy không nhiều như đợt cao điểm trước đó nhưng la liệt trên bãi biển. Phần lớn trong số này đều còn khá tươi chứ chưa thối rữa như đợt trước đó. Cá dạt vào bờ biển này cũng đủ loại và đủ kích cỡ.

Chiều 25/4, tại bãi tắm này, một đơn vị bộ đội địa phương được huy động để thu gom lượng cá mới dạt vào. Đơn vị này cho biết chỉ khoảng hơn một tiếng buổi chiều nhưng số cá thu gom được tại bãi này cũng hơn 1 tạ. Đơn vị này sau đó đã tiến hành chôn lấp cá dạt vào bờ để tránh ô nhiễm môi trường.

Tuy nhiên, tại bãi biển này mấy ngày qua cũng xuất hiện một hiện tượng mới, đó là việc nhiều xe đông lạnh của thương lái đến tấp vào bãi tắm này mỗi ngày hai lần.

Cuối mỗi buổi, ngư dân đi vớt cá ở gần bờ đưa vào bán trực tiếp cho những xe này. Những người dân sống quanh khu vực bãi biển cũng đi dọc bờ biển nhặt những con cá dạt vào đem lên bán cho những xe đông lạnh này. Giá mỗi ký cá này được thương lái mua đến trên 50.000 đồng.

Bà Cúc - một người dân địa phương - khoe: “Ngay cả chồng tui chiều qua thấy người ta xuống lượm cá lên nhập cũng đi theo. Rứa mà cũng kiếm được gần hai trăm ngàn”. Cũng theo bà Cúc, chỉ trong hai ngày trước đó, các xe đông lạnh đã mua từ bãi tắm này đến hàng tấn cá như thế.

Liên quan đến việc này, ông Nguyễn Văn Lào, chủ tịch UBND xã Thanh Trạch, xác nhận đúng là có việc mấy ngày qua trên địa bàn xã có một số xe đông lạnh của các doanh nghiệp đến trực tiếp tại các bãi biển thu mua cá của người dân.

Ông Lào cũng nói những doanh nghiệp này thu mua cá của cả những ngư dân đi thuyền thúng ra gần bờ để vớt các loại cá đang lờ đờ, và cả những loại cá đã chết dạt vào bờ được người dân nhặt lên bán.

AN NHIÊN (Tổng hợp)

Nguồn: Lao động, Tuổi trẻ, Người lao động