Người đứng đầu ngành Tài nguyên và Môi trường thừa nhận một trong các nguyên nhân dẫn đến thiệt hại lớn trong đợt thiên tai vừa qua là do công tác dự báo chưa chủ động, chưa chính xác, trong đó có dự báo, định lượng về lượng mưa, về lũ ống và lũ quét.
Giải trình trước Quốc hội chiều nay 31/10 về công tác dự báo khí tượng thuỷ văn, cảnh báo thiên tai, Bộ trưởng Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà bày tỏ sự đồng tình với ý kiến của các đại biểu Nguyễn Đắc Quỳnh (Sơn La), Tống Thanh Bình (Lai Châu), Ma Thị Thuý (Tuyên Quang) cùng nhiều các đại biểu ở tỉnh Hà Tĩnh, Thanh Hoá, Gia Lai... sáng nay khi nhận định về công tác này thời gian qua.
Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà giải trình làm rõ một số vấn đề đại biểu Quốc hội nêu. Ảnh: Phương Hoa/TTXVN |
Bộ trưởng cũng “gửi lời chia sẻ sâu sắc tới các gia đình có người thân bị nạn cũng như mất mát về tài sản trong đợt thiên tai tại vùng núi phía Bắc cũng như ở Bắc Trung bộ vừa qua, những nơi tôi chưa có dịp ghé qua”.
Bộ trưởng Trần Hồng Hà khẳng định hoàn toàn đồng tình với các nhận định của các đại biểu, một trong các nguyên nhân dẫn đến thiệt hại lớn trong đợt thiên tai vừa qua là do công tác dự báo chưa chủ động, chưa chính xác; nhất là dự báo, định lượng về lượng mưa, về lũ ống và lũ quét.
Bên cạnh đó các nguyên nhân khác cũng được chỉ rõ như: tình trạng mất rừng, công tác quy hoạch bố trí dân cư, đặc biệt là tình trạng người dân di cư và bố trí nhà cửa, sản xuất vào những khu vực nhạy cảm liên quan đến các hiện tượng này. Đặc biệt trong thời gian qua có một nguyên nhân nữa là lượng mưa có tính lịch sử và cực đoan.
Bộ trưởng cũng nêu "cái khó" trong công tác dự báo khí tượng thuỷ văn, cảnh báo thiên tai, đặc biệt là dự báo lũ quét, sạt lở đất hiện nay là do khoa học hiện chưa đảm bảo, các nước cũng chỉ dự báo trên diện rộng. Còn dự báo trong điều kiện khí hậu cực đoan cũng như dự báo trong một khu vực cụ thể còn khiếm khuyết.
Hiện nay, Đảng và Nhà nước đã đặc biệt quan tâm đến công tác đầu tư cho công tác này, đến nay đang dần dần dưa các dự án này đồng bộ phục vụ cho công tác dự báo nói chung. Nhưng để so được với mức trung bình trên thế giới thì Việt Nam còn cần huy động nhiều nguồn nhân lực.
Về các giải pháp nâng cao công tác dự báo khí tượng, cảnh báo thiên tai, Bộ trưởng cho biết, thời gian tới cần triển khai khẩn trương Luật khí tượng thuỷ văn, đặc biệt là với tinh thần xã hội hoá thu hút các thành phần kinh tế tham gia.
“Hiện có 1.300 điểm dự báo mưa, các điểm báo mưa này sẽ giúp cho dự báo tốt hơn mưa định lượng và sẽ bổ sung thêm khoảng 3.000 điểm dự báo mưa thông qua xã hội hoá. Như vậy chúng ta đạt ở mức trung bình, tức là khoảng 40-100km2 thì có một trạm đo mưa. Công việc này sẻ triển khai ngay năm 2018”, Bộ trưởng cho biết.
Bên cạnh đó, hiện đã có bản đồ về tai biến do địa chất và đang xây dựng bản đồ về lũ ống, lũ quét. “Đề nghị các địa phương, bộ, ngành cùng xem xét, trên cơ sở đó rà soát lại các bản đồ này để điều chỉnh các quy hoạch về bố trí dân cư, phát triển kinh tế-xã hội. Đặc biệt, cần có giải pháp đồng bộ là rà soát, sắp xếp lại, bố trí lại dân cư, đồng thời chuyển đổi mô hình sản xuất theo hướng thích ứng và bền vững hơn”, Bộ trưởng nhấn mạnh.
