Lý giải của Bộ Tài chính
Tại dự thảo Luật thuế giá trị gia tăng (VAT) sửa đổi mới nhất đang được lấy ý kiến, Bộ Tài chính vẫn giữ đề xuất ngưỡng doanh thu chịu thuế VAT với cá nhân, hộ kinh doanh là 150 triệu đồng. Theo đó, cá nhân và hộ kinh doanh có doanh thu bán hàng trên 150 triệu đồng/năm sẽ phải đóng thuế GTGT. Ngưỡng chịu thuế này cao hơn quy định hiện hành 50 triệu đồng/năm.
Theo báo Người lao động, Bộ Tài chính lý giải, mức 150 triệu đồng đã căn cứ vào chỉ số lạm phát và tình hình thực tế. Bộ Tài chính cũng đặt vấn đề khi nâng mức giảm thuế cao hơn sẽ ảnh hưởng tới số thu ngân sách Nhà nước tại địa phương, nhất là các địa phương có số thu thấp.
Bộ Tài chính cũng nhìn nhận ngưỡng chịu thuế cao hơn sẽ không khuyến khích các hộ, cá nhân kinh doanh chuyển sang doanh nghiệp, khi đó doanh nghiệp phát sinh doanh thu phải nộp thuế GTGT.
Trước đó, Bộ Tài chính có đề xuất nâng ngưỡng chịu thuế GTGT của cá nhân, hộ kinh doanh lên trên 150 triệu đồng/năm tại dự thảo Luật Thuế giá trị gia tăng (sửa đổi). Theo cơ quan này, từ khi Luật Thuế giá trị gia tăng sửa đổi năm 2013 sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thuế giá trị gia tăng 2008 có hiệu lực cho đến nay, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) đã tăng nhiều.
Việc điều chỉnh mức doanh thu bán hàng hóa, dịch vụ của cá nhân, hộ kinh doanh cho phù hợp với mức biến động của giá cả là cần thiết. Bộ Tài chính cũng nhấn mạnh việc tăng mức chịu thuế của các cá nhân, hộ kinh doanh không làm phát sinh chi phí tuân thủ, thủ tục hành chính với người nộp thuế và minh bạch trong quản lý thuế.
Nhiều ý kiến đề nghị nâng ngưỡng chịu thuế
Tuy nhiên, theo báo VnExpress, theo chuyên gia, ngưỡng chịu thuế cần nâng lên cao hơn 150 triệu đồng để phù hợp với Luật thuế thu nhập cá nhân và mức chuẩn nghèo quy định tại Nghị định 07/2021.
Ví dụ, Quảng Ngãi đề nghị miễn thuế VAT cho hộ, cá nhân kinh doanh có doanh thu dưới 300 triệu đồng một năm. Một số cơ quan khác đề nghị mức thấp hơn, như Bộ Giao thông Vận tải góp ý con số 250 triệu đồng, tương đương khoảng 10.000 USD. Trong khi, Hội tư vấn thuế Việt Nam và một công dịch vụ kế toán đề xuất 180-240 triệu đồng.
Dẫn Nghị định 07, Hội tư vấn Thuế Việt Nam cho biết mức chuẩn thu nhập với hộ nghèo ở nông thôn hiện là 1,5 triệu đồng mỗi người một tháng, với thành phố là 2 triệu đồng. Như vậy, người có thu nhập một năm 18 triệu đồng là "nghèo và cận nghèo".
VTCA tính toán nếu dựa vào biểu thuế tính thuế giá trị gia tăng, giả sử với ngành nghề kinh doanh thương mại có tỷ lệ thuế là 10%, sẽ tính ra được con số thu nhập khoảng 10 triệu đồng. Tức là, sau một quá trình kinh doanh thu về 100 triệu, phần giá trị tăng thêm là 10 triệu đồng. Với 150 triệu đồng, con số thu về là 15 triệu đồng.
"Tôi cho rằng 15 triệu đồng vẫn thấp hơn so với mức cận nghèo 18 triệu đồng", chuyên gia thuế Nguyễn Văn Được nói. Do đó, chuyên gia kiến nghị đưa ngưỡng doanh thu này lên mức tối thiểu 180 triệu đồng để "sau khi nhân với tỷ lệ thuế, hộ, cá nhân còn lại thu nhập bằng mức cận nghèo".
"Nếu xây dựng ở mức 240 triệu đồng để đảm bảo người nghèo ở thành phố không phải nộp thuế sẽ nhận được sự đồng thuận cao hơn", ông nói thêm.
Đồng quan điểm, một chuyên gia khác dẫn Luật thuế thu nhập cá nhân cho biết mức giảm trừ cho người nộp thuế hiện là 11 triệu đồng mỗi tháng, giảm trừ người phụ thuộc là 4,4 triệu đồng. "Nếu tham chiếu theo mức giảm trừ gia cảnh của người nộp thuế và người phụ thuộc, khoảng 184,8 triệu đồng mỗi năm. Như vậy, ngưỡng doanh thu của cá nhân, hộ kinh doanh sẽ từ 200 triệu đồng mỗi năm trở lên mới phải nộp thuế VAT và thuế thu nhập cá nhân sẽ phù hợp", ông đề xuất.
Bên cạnh đó, theo Vietnamnet, góp ý cho dự thảo Luật Thuế giá trị gia tăng ngày 28/2, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam cho rằng: Điều 5.25 của Dự thảo đã nâng ngưỡng doanh thu không chịu thuế của hộ gia đình, cá nhân kinh doanh từ 100 triệu đồng/năm lên 150 triệu đồng/năm. Quy định này sẽ giúp nhiều cá nhân, hộ gia đình kinh doanh nhỏ lẻ không phải thực hiện việc kê khai và nộp thuế. Tuy nhiên, theo phản ánh của nhiều doanh nghiệp thì ngưỡng doanh thu chịu thuế 150 triệu đồng/năm vẫn tương đối thấp.
"So sánh giữa cá nhân kinh doanh và cá nhân làm công ăn lương sẽ thấy sự bất hợp lý", VCCI dẫn chứng
Các lĩnh vực khác nhau có kết cấu chi phí và mức thuế suất khác nhau, dù có thể cùng một mức doanh thu. Ví dụ, với lĩnh vực thương mại hàng hoá (như cửa hàng bán lẻ, tạp hoá) có chi phí đầu vào chiếm tỷ trọng lớn trong doanh thu, phần thu nhập mà cá nhân kinh doanh được hưởng không lớn và số thuế thu được chỉ từ 1,5 triệu đồng mỗi năm. Với lĩnh vực cung cấp dịch vụ, chi phí đầu vào không đáng kể, phần giá trị gia tăng làm ra lớn hơn và số thuế phải nộp cao hơn, thấp nhất 7,5 triệu đồng/năm.
Với các lý do đó, VCCI đề nghị cơ quan soạn thảo cân nhắc sửa đổi quy định về ngưỡng doanh thu chịu thuế của của hộ, cá nhân kinh doanh như sau: Cân nhắc nâng mức doanh thu chịu thuế lên khoảng 180 đến 200 triệu đồng mỗi năm. Cùng với đó, cân nhắc phân loại theo ngành nghề tương tự như tại Điều 12.2.b của Dự thảo về phương pháp tính thuế trực tiếp, ví dụ ngành phân phối, cung cấp hàng hoá có ngưỡng cao hơn ngành dịch vụ, xây dựng…
Vân Anh(T/h)
