Thông tin từ Bộ Công an cho biết, từ năm 2015 đến nay, cả nước xảy ra 62 vụ cướp tại các chi nhánh ngân hàng. Trong đó, lực lượng chức năng đã điều tra khám phá 60/62 vụ án. Riêng trong năm 2023, toàn quốc ghi nhận 9 vụ cướp và 24 vụ cướp giật tại tiệm vàng; 17 vụ cướp và 6 vụ cướp giật tại cơ sở kinh doanh dịch vụ tiện ích. Theo cơ quan công an gần đây, tội phạm này gia tăng về số vụ, tính chất ngày càng manh động, liều lĩnh gây bức xúc dư luận.
Kết quả điều tra cho thấy, trước khi gây án, các đối tượng nghiên cứu kỹ, lên kế hoạch, phân công vai trò, sử dụng vũ khí, hung khí (chủ yếu là súng) để uy hiếp nhân viên ngân hàng, bảo vệ hay chủ cơ sở kinh doanh để cướp.
Trong 60 vụ cướp ngân hàng đã khám phá, công an thống kê 20 vụ các đối tượng dùng súng tự chế, súng bắn đạn cao su, đạn chì; 16 vụ các đối tượng dùng súng giả; 2 vụ dùng súng quân dụng; 10 vụ dùng bom, mìn giả và 12 vụ dùng dao, xăng đe dọa.
Tình huống nhóm cướp trang bị súng xông vào trụ sở ngân hàng trong buổi Công an diễn tập bắt một nhóm cướp ngân hàng. (Ảnh minh họa, Nguồn: NLĐ)
Chỉ ra nguyên nhân, Bộ Công an phân tích, đa số các đối tượng phạm tội thường nợ nần, quẫn bách về tài chính, thiếu tiền tiêu, mê cờ bạc. Muốn có số tiền lớn, họ nảy sinh ý định gây án. Trong số này, hầu hết đối tượng phạm tội lần đầu, một số khác có tiền án, tiền sự, ngáo đá. Bên cạnh đó, một số đối tượng có tâm lý lệch chuẩn, suy nghĩ bột phát nên sẵn sàng cướp tài sản để thỏa mãn các nhu cầu tiêu xài cá nhân.
Về phía ngân hàng và các cơ sở kinh doanh, theo Bộ Công an, các ngân hàng thường không thực hiện đầy đủ các khuyến cáo về công tác phòng ngừa tội phạm hoặc ít kinh nghiệm, kỹ năng nhận biết, xử lý tình huống. Quầy giao dịch thường gần đường giao thông, chưa ban hành hoặc không thực hiện đầy đủ quy định về việc kiểm tra, phân loại khách hàng trước khi vào khu vực giao dịch, mất cảnh giác, không thực hiện đầy đủ các khuyến cáo về đảm bảo an ninh...
Các ngân hàng, cơ sở này cũng chưa trang bị đầy đủ hoặc chưa đảm bảo hoạt động các thiết bị kỹ thuật, công cụ hỗ trợ phòng chống tội phạm. Phương án xử lý tình huống cướp tài sản không có hoặc không diễn tập. Khi bị cướp, nhân viên và bảo vệ mất bình tĩnh, hoảng sợ, chưa làm tròn trách nhiệm.
Bộ Công an cũng thông tin, theo thống kê, có 21 vụ nhân viên bảo vệ không hành động, chỉ 9 vụ bảo vệ có hành động bấm chuông báo động hoặc báo ngay công an.
Để phòng ngừa, ngăn chặn các vụ cướp liên quan đến các ngân hàng, cơ sở kinh doanh, Bộ Công an đề nghị, đẩy mạnh các biện pháp phòng ngừa, trước hết các chủ cơ sở kinh doanh chủ động lắp đặt, mở rộng quy mô, nâng cao chất lượng hệ thống camera, phục vụ công tác đảm bảo an ninh, trật tự, kiểm soát địa bàn…
Các ngân hàng, cơ sở kinh doanh cần tổ chức tập huấn nghiệp vụ, kỹ năng phòng vệ cho nhân viên và lực lượng bảo vệ sử dụng thành thạo công cụ hỗ trợ, kỹ năng phát hiện, đánh giá các tình huống xử lý khi xảy ra để áp dụng các biện pháp phù hợp.
Cung cấp số điện thoại, đường dây nóng, kết nối hệ thống cảnh báo, báo động sớm, kết nối tín hiệu cảnh báo khẩn cấp từ các chi nhánh, phòng giao dịch ngân hàng đến cơ quan Công an gần nhất. Thường xuyên tổ chức kiểm tra, rà soát công tác phòng ngừa tội phạm tại các chi nhánh, phòng giao dịch của các ngân hàng, phát hiện, khắc phục những hạn chế, thiếu sót để tội phạm liên quan đến ngân hàng không có điều kiện hoạt động. Kịp thời phối hợp với lực lượng công an cơ sở để giải quyết, xử lý các tình huống đáng ngờ ngay từ sớm trước khi xảy ra các vụ án.
XEM THÊM: Cục C10, Bộ Công an vào cuộc truy bắt hai phạm nhân bỏ trốn ở Hà Tĩnh
Đồng thời, Bộ Công an kiến nghị Bộ Thông tin và Truyền thông cần có giải pháp ngăn chặn, gỡ bỏ các hội nhóm, nội dung tiêu cực kích thích hành vi tội phạm cướp ngân hàng, cướp tài sản trên không gian mạng...
Khánh Ngân
