Biển số xe ra đời trong hoàn cảnh nào?

Từ khi những chiếc xe hơi đầu tiên xuất hiện, các nhà hoạch định giao thông đã nghĩ ra phương thức để quản lý nó, một trong những cách hiệu quả nhất là quản lý thông qua biển số.

Chiếc biển số đầu tiên được gắn trên ôtô là tại thành phố New York (Mỹ) năm 1901, tiếp đến là bang Massachusetts năm 1903. Cùng năm đó, quyền tư hữu và được bảo hộ về xe hơi được Chính phủ Mỹ thông qua trong một đạo luật, trong đó, quy định về việc chính quyền phải cấp biển đăng ký cho mọi xe hơi.

Biển số xe tại Mỹ năm 1902, được đấu giá lên tới 400.000 USD và được một bảo tàng xe hơi mua lại

Trong khi nước Mỹ sớm hình thành luật về quyền tư hữu xe hơi thì ở Anh, biển số đầu tiên được đăng ký cho ngài Earl Russell năm 1904.

Việc cấp biển xuất phát từ một lý do hết sức cá nhân: Không chịu nổi sau những đêm phải “vạ vật” chầu chực bên chiếc ôtô thân yêu vì sợ mất trộm, Earl Russell đã đến “cầu cứu” chính quyền cấp cho một vật gì đó có giá trị pháp lý, gắn được vào xe để chứng nhận quyền sở hữu của ông với chiếc xe.

Kể từ ngày đó, điều khoản về biển số mới được bổ sung vào luật pháp Anh. Ngày ra đời điều luật này được người Anh quen gọi là “ngày Russell”.

Chiếc biển số cấp cho Russell mang mã số “A1” miễn phí nhưng hơn 100 năm sau, những người sưu tập biển số cổ và các bảo tàng sẵn sàng mua nó với giá 1 triệu bảng.

Chiếc xe được của ông Russell được cấp biển số đầu tiên tại Anh mang mã số “A1”.

Ôtô trở nên phổ biến, biển số cũng đương nhiên phải biến đổi theo. Nhưng có một quy định có giá trị ở mọi nước là ôtô phải có hai biển phía trước và phía sau, trong khi xe máy chỉ cần một.

Nguyên nhân dẫn đến quy định trên bắt nguồn từ khả năng đi lùi của ôtô khi xảy ra tai nạn. Với những tình huống cụ thể, nếu chỉ có biển phía trước, tài xế sẽ phóng qua nhân chứng còn nếu chỉ có biển phía sau họ sẽ cài số lùi và biến mất. Vì vậy, với hai biển phía trước và phía sau, dù có đi theo cách nào thì chiếc xe cũng vẫn phải “vạch áo cho người xem lưng”.

Bên cạnh đó, ở mỗi nước lại có những quy định riêng và thực sự, chiếc biển số không vô vị như chúng ta vẫn nghĩ. Bắt đầu từ Mỹ, nơi có lượng ôtô lớn nhất thế giới, biển số được chính quyền các bang quản lý và mỗi nơi lại có cách thiết kế riêng. Khi muốn bán, chủ xe có thể giữ lại biển số của mình để lắp trên chiếc xe khác nhưng khi thay đổi chỗ ở, họ sẽ phải đến bang sở tại để đăng ký một chiếc biển mới.

Biển số xe của nước Mỹ ở mỗi bang được thiết kế khác nhau, thậm chí có cả họa tiết để thêm phần mỹ thuật.

Thông thường biển số được dùng trong suốt thời gian sử dụng của xe, nhưng ở những nơi có lượng xe quá lớn, các nhà chức trách sẽ gắn lên biển số hai thông tin về tháng và năm làm đăng ký. Căn cứ theo đó, chủ xe có trách nhiệm sau khoảng thời gian nhất định (thường là 6 năm) đến trình diện cơ quan hữu quan để thay biển số mới.

Ngoài những thông tin về chủ sở hữu, các bang còn “thêm nếm” cả những thông tin mang tính văn hóa như dòng chữ California rất mềm mại ở California, địa chỉ website của chính quyền Pennsylvania hay hình ảnh những gã cao bồi trên biển số bang Wyoming.

Hơn 100 năm tồn tại đã chứng minh vai trò không thể thiếu của biển số với đời sống xe hơi cũng như chủ nhân của nó. Giá trị mang tính lịch sử được thể hiện bằng những bảo tàng biển số như ở Đức, các câu lạc bộ sưu tập biển số cổ ở khắp châu Âu và Mỹ.