Người dân ở Bắc Kạn rất hoang mang khi gần đây có 9 học sinh ở Chợ Đồn cùng mắc bệnh lạ, liên tục bị ngất, trở nên hung dữ bất thường, suy kiệt sức khỏe.
9 học sinh này đều học ở trường Nà Bản (thuộc xã Xuân Lạc, huyện Chợ Đồn, tỉnh Bắc Kạn). Theo những dấu hiệu ban đầu do chính quyền địa phương và nhà trường cung cấp, các chuyên gia y tế cho rằng, nhiều khả năng các học sinh trên bị rối loạn phân ly.
PGS.TS Cao Tiến Đức, Chủ nhiệm khoa Tâm thần, Bệnh viện 103 nhận định: “Đây là các biểu hiện đặc trưng của rối loạn phân ly, không phải là hiện tượng lạ ở Việt Nam. Trong vài năm gần đây, ở một số trường trung học phổ thông cũng xảy ra hiện tượng như vậy”.
 |
9 học sinh ở Bắc Kạn mắc bệnh là với những dấu hiệu như nhau. |
Đây là một nhóm các rối loạn thường gặp và tỷ lệ này chỉ chiếm khoảng 0,3 đến 0,5% dân số. Đặc biệt, bệnh hay gặp ở những người trẻ tuổi, nữ nhiều hơn nam.
Lý giải thắc mắc của mọi người về vấn đề liệu căn bệnh này có lây hay không, PGS Đức trả lời: “Rối loạn phân ly không lây như các bệnh truyền nhiễm khác nhưng nó cũng có cơ chế “lây” riêng trong tâm thần. Thậm chí loại rối loạn này có thể phát thành “dịch” trong một tập thể lớn".
Vì rối loại phân ly có đặc điểm tăng cảm xúc, tăng tính ám thị. Trong đó, cơ chế ám thị do các cảm xúc căng thẳng và lo sợ, các kích thích sang chấn dễ gây ra phản ứng dây chuyền tập thể.
Do vậy khi có một người trong tập thể bị, nhiều người khác có thể cũng bị, làm cho người ta có cảm giác bệnh có thể lây lan. Có khi còn bị cho là ma quỷ gây nên”.
Theo phân tích của PGS.TS Đức, nguyên nhân chủ yếu của rối loạn phân ly là do các chấn thương tâm lý hoặc hoàn cảnh xung đột. Đó là những chấn thương gây cảm xúc mạnh như lo sợ cao độ, tức giận quá mức, thất vọng nặng nề... Các rối loạn này thường phát sinh một thời gian ngắn sau khi chấn thương.
Rối loạn phân ly thường gặp ở những người có nhân cách yếu, thiếu tự chủ, thiếu kiềm chế, thích được chiều chuộng, thích phô trương, tinh thần chịu đựng khó khăn kém, thiếu lý tưởng sống lành mạnh. Ngoài ra cũng có thể gặp các yếu tố có hại khác như nhiễm khuẩn, nhiễm độc, suy dinh dưỡng, chấn thương sọ não.
Để dự phòng bệnh này, cần tuyên truyền giáo dục phổ cập những hiểu biết cần thiết về các rối loạn phân ly. Đặc biệt chú y rèn luyện tính cách ngay từ khi còn nhỏ, giáo dục tính đoàn kết, thân ái, tính tập thể, tránh các stress tâm thần trong sinh hoạt, học tập và công tác.
Minh Minh(T/h)
