Theo chia sẻ của nhà báo Caroline Wheeler đến từ tờ Sunday Times, ấn tượng ban đầu của cô khi bước vào căn hầm ở Bankova - nơi đặt văn phòng Tổng thống Ukraine - chính là bóng tối bao trùm. Trong căn hầm này, mọi tấm rèm đều được kéo kín và không có lấy một ánh đèn. Chính quyền Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã phải điều này để bảo vệ tòa nhà, tránh biến nó thành mục tiêu tấn công khi cuộc xung đột diễn biến phức tạp.
Nhà báo Anh cho biết ngày cô đến đây, Kiev vẫn còn đang là mục tiêu tấn công của Nga. Hiện tại, dù Kiev không còn hứng chịu các trận pháo kích dữ dội như giai đoạn đầu chiến dịch quân sự đặc biệt nhưng văn phòng của Tổng thống Ukraine vẫn tiếp tục hoạt động trong bóng tối như trước.
Bankova vốn là một khu phức hợp các văn phòng, được bao quanh bởi một vòng thép. Có các trạm kiểm soát đặt trên mọi con phố xung quanh khu phức hợp. Những người muốn ra vào khu vực này phải có có giấy tờ và hộ chiếu phù hợp. Đây là nơi mà xe dân sự không thể đến gần và phải có mật khẩu nếu muốn vào đây. Thông thường mật khẩu sẽ là những cụm từ không có nghĩa mà người Nga khó có thể phát âm.
Trong những tháng trước xung đột, nhiều người, bao gồm cả Tổng thống Zelensky, đã đánh giá thấp khả năng Nga tiến hành một chiến dịch quân sự tại Ukraine. Tuy nhiên, vào lúc 4h ngày 24/2/2022 (giờ địa phương), người dân ở Kiev đã bừng tỉnh khi nghe thấy tiếng tên lửa tấn công.
Chỉ ít lâu sau khi Nga bắt chiến dịch quân sự, các quan chức cấp cao chính quyền Tổng thống Zelensky đã được đưa xuống boongke trú ẩn dưới lòng đất và ở lại đó cho đến khi có thông báo mới. Một người trong số các quan chức sống ở boongke dưới hầm Bankova chia sẻ cuộc sống dưới đó vô cùng khó khăn.
Ông kể lại: "Bạn không nhìn thấy mặt trời, bạn cũng không biết được thời gian. Tôi không muốn ở dưới đó quá lâu".
Theo kế hoạch ban đầu, các quan chức chính quyền Tổng thống Ukraine sẽ ở lại dưới boongke trong khoảng một tuần. Nhưng các sự kiện bên ngoài đã buộc họ phải thay đổi kế hoạch. Với việc Nga dồn lực tiến về Kiev, giành được quyền kiểm soát các thị trấn và thành phố lận, thủ đô của Ukraien được cho là sẽ thất thủ trong vài tuần.
Do đó, Tổng thống Zelensky và các trợ lý của ông đã dành phần lớn thời gian trong 2 tháng đầu xung đột sống dưới boongke. Thi thoảng, ông Zelensky đi ra bên ngoài để trấn an người dân rằng ông vẫn đang ở Kiev.
Những người sống cùng Tổng thống trong boongke phải ký một bản thỏa thuận cam kết không được tiết lộ, chia sẻ bất kỳ thông tin vào về thiết kế, vị trí hoặc bất kỳ tính năng nào của căn hầm này. Những người này thậm chí còn không tiết lộ về các bữa ăn.
Sống biệt lập dưới căn hầm, các quan chức của Tông thống Zelensky cập nhật thông tin chiến sự thông qua điện thoại của họ. Những ngày làm việc của tổng thống thường là chuỗi các cuộc họp, phỏng vấn và gọi điện cho các nhà lãnh đạo thế giới. Trong suốt 2 tháng sống dưới boongke, ông chỉ có những giấy ngủ ngắt quãng và thường bị đánh thức khi thông tin cập nhật.
Vài giờ sau khi xung đột nổ ra, những người bảo vệ khu phức hợp Bankova đã tắt hết đèn điện khi có các cuộc đấu súng gần tòa nhà chính phủ. Tổng thống Zelensky khi ấy cũng được trang bị áo chống đạn và súng trường để tự bảo vệ trong trường hợp cần thiết.
Đội ngũ sống trong boongke cũng phải thích nghi và có sự thay đổi. Một trong những thời điểm quan trọng của cuộc xung đột là khi Tổng thống Zelensky và các phụ tá của ông rời khỏi boongke, xuất hiện trước công chúng trong một bài phát biểu dài 40 phút vào đêm thứ 2 của chiến sự. Thời điểm ấy, các lực lượng Ukraine vẫn còn đang chiến đấu với lực lượng Nga trên các tuyến phố gần đó.
Bài phát biểu của ông Zelensky khi ấy đã trở thành hình ảnh biểu tượng đối với cả người Ukraine và thế giới. Tổng thống Ukraine nói: "Tất cả chúng tôi đều ở đây. Chúng tôi đang ở Kiev. Chúng tôi sẽ bảo vệ Ukraine".
Không chỉ có sự kiên cường, Ukraine còn khiến giới quan sát bất ngờ khi thực hiện các cuộc phản công và đạt được những thành công nhất định.
Giờ đây, khi Nga đã chuyển trọng tâm tấn công của họ về phía Đông, Bankova vẫn chưa thể trở lại nhịp sống bình thường như trước thời chiến. Dasha Zarivna, một trong những phụ tá cấp cao của Zelensky, cho biết: "Chúng tôi gần như luôn gặp phải những tình huống phức tạp do tình hình trên chiến trường".
Alexander Rodnyansky, cựu học tại đại học Cambridge và hiện là cố vấn kinh tế của Tổng thống Zelensky, nhận xét: "Một chính phủ trong thời chiến, xét về nhiều khía cạnh, vẫn là một chính phủ bình thường. Nhưng vì đó là thiết quân luật nên có đủ loại ràng buộc. Bầu không khí cũng sẽ kháng. Các ưu tiên và giá trị - về mặt tinh thần - bây giờ tất cả là về sự sống còn. Bạn không thể suy nghĩ xa xỉ về những điều mà bạn từng làm".
Minh Hạnh(Theo Sunday Times)
