Thời gian và cách thức bỏ phiếu
Theo quyết định của Hội đồng Liên bang Nga, cuộc bỏ phiếu chính thức diễn ra trong khoảng thời gian từ 15/3 - 17/3. Được biết, đây là cuộc bầu cử Tổng thống Nga đầu tiên kéo dài 3 ngày.
Lãnh thổ Nga trải dài trên 11 múi giờ, do đó tùy thuộc vào giờ từng địa phương, các điểm bỏ phiếu sẽ được mở từ 8h đến 17h.
Bên cạnh đó, vì lãnh thổ rộng lớn của Nga, trong đó có nhiều khu vực có điều kiện khí hậu khắc nghiệt khó tiếp cận, Hiến pháp Nga quy định sẽ có những khu vực được bỏ phiếu sớm. Những khu vực bỏ phiếu sớm diễn ra từ ngày 25/2.
Quá trình bỏ phiếu cho cử tri Nga ở nước ngoài bắt đầu từ ngày 1/3. Các điểm bỏ phiếu cho cuộc bầu cử Tổng thống Nga được mở ở Đại sứ quán và Lãnh sự quán Nga ở các quốc gia sở tại. Công dân Nga và khách du lịch Nga có thể tới những địa điểm này để bỏ phiếu trong thời gian diễn ra bầu cử.
Ngoài việc đến các điểm bỏ phiếu cố định, cử tri ở 29 vùng lãnh thổ cấu thành của Liên bang Nga có thể bỏ phiếu điện tử. Đây cũng là lần đầu tiên hệ thống bỏ phiếu trực tuyến từ xa được sử dụng trong cuộc bầu cử Tổng thống Nga. Trước đó, hình thức này từng được áp dụng cho cuộc bầu cử nghị viện.
Được biết, bỏ phiếu điện tử (DEV) được thực hiện mà không cần đến điểm bỏ phiếu theo quy định và được thực hiện trên máy tính cá nhân, máy tính bảng hoặc điện thoại thông minh, theo thông tin trên báo Đại Biểu Nhân Dân.
DEV được tiến hành trực tuyến trên cổng Internet đặc biệt của Ủy ban Bầu cử trung ương (CEC) của Nga. Công dân đăng ký tại vùng Moscow được áp dụng riêng, còn lại, công dân Nga nộp đơn điện tử trong tháng 2/2024 và đầu tháng 3/2024.
Để tham gia DEV, công dân Nga có thể sử dụng bất kỳ trình duyệt nào đã được xác minh theo quy định. Tất cả hoạt động bỏ phiếu kết thúc trong ngày 17/3.
Số lượng cử tri
Có 112,3 triệu người ở Nga có quyền bầu cử, trong khi ở nước ngoài là 1,9 triệu người. Ngoài ra còn có 12.000 người ở Baikonur - cơ sở phóng tàu vũ trụ mà Nga thuê ở Kazakhstan.
Số người đi bỏ phiếu thường rơi vào khoảng 70-80 triệu người. Tỷ lệ cử tri đi bỏ phiếu năm 2018 là 67,5%. Theo cuộc thăm dò của Trung tâm Nghiên cứu ý kiến công chúng Nga (VTSIOM), cuộc bầu cử năm 2024 dự kiến có tỷ lệ cử tri đi bỏ phiếu cao, khoảng 71%.
Đáng chú ý, báo Tuổi Trẻ dẫn thông tin từ AFP cho hay, việc bỏ phiếu cũng sẽ diễn ra tại khu vực mà Nga gọi là vùng lãnh thổ mới, tức các khu vực của Ukraine hiện do lực lượng Nga kiểm soát, gồm bán đảo Crimea và các vùng Nga mới tuyên bố sáp nhập trong chiến dịch quân sự ở Ukraine là Donetsk, Lugansk, Kherson và Zaporizhzhia.
Cuộc bầu cử Tổng thống Nga 2024 có hơn 1.000 quan sát viên. Các quan sát viên nước ngoài cũng sẽ có mặt.
Ứng cử viên gồm những ai?
Danh sách ứng cử viên tham gia cuộc bầu cử Tổng thống Nga 2024 mà CEC công bố gồm 4 người. Cụ thể, đương kim Tổng thống Nga Vladimir Putin (71 tuổi) tranh cử với tư cách ứng cử viên độc lập. Ông giành được tín nhiệm cao của cử tri và được kỳ vọng sẽ dễ dàng giành chiến thắng áp đảo và thêm một nhiệm kỳ 6 năm nữa.
Ông Nikolai Kharitonov (75 tuổi) - thành viên Duma Quốc gia, là ứng cử viên chính thức của Đảng Cộng sản. Các ứng cử viên của đảng này luôn đứng thứ hai sau ông Putin trong mọi cuộc bầu cử kể từ năm 2000.
Là người Siberia, ông Kharitonov từng ứng cử vào năm 2004 và giành được 13,8% số phiếu bầu so với 71,91% của ông Putin. Một cơ quan thăm dò ý kiến cho biết khoảng 4% người Nga sẵn sàng bỏ phiếu cho ông.
Ông Leonid Slutsky (56 tuổi) - thành viên cấp cao của Duma Quốc gia, là lãnh đạo Đảng Dân chủ Tự do Nga (LDPR) theo chủ nghĩa dân tộc cực đoan, đồng thời từ lâu đã giữ chức Chủ tịch Ủy ban các vấn đề quốc tế của Quốc hội.
Hồi năm 2022, ông là một trong các thành viên đoàn Nga tham gia đàm phán với Ukraine. Một cơ quan thăm dò ý kiến của bang cho biết vào tháng 2/2024 rằng, nghiên cứu của họ cho thấy khoảng 4% người Nga sẵn sàng bỏ phiếu cho ông.
Ông Vladislav Davankov (40 tuổi) - chính trị gia thuộc đảng Nhân dân mới là Phó chủ tịch Duma Quốc gia và từng nhận được giải thưởng cấp nhà nước từ ông Putin trước đây. Ông là ứng cử viên trẻ nhất tranh cử, với khẩu hiệu tranh cử chính là “Có để thay đổi!”.
Theo thông tin từ một cơ quan thăm dò ý kiến của bang hồi tháng 2/2024, nghiên cứu của họ cho thấy hơn 5% người Nga sẵn sàng bỏ phiếu cho ông.
Được biết, cả 3 đối thủ cạnh tranh với ông Putin đều ủng hộ chiến dịch quân sự đặc biệt của Nga ở Ukraine.
Cách xác định kết quả bầu cử
Ngay sau khi cuộc bầu cử kết thúc, việc kiểm phiếu sẽ bắt đầu tiến hành. Các thành viên của ủy ban bầu cử khu vực sẽ công bố kết quả muộn nhất vào 19/3, còn ủy ban bầu cử của các vùng lãnh thổ cấu thành Liên bang Nga không muộn hơn ngày 21/3.
Kết quả cuối cùng được CEC xác định trước ngày 28/3. Thông tin bầu cử sẽ được công bố trong vòng 3 ngày sau khi kết thúc quá trình thống kê và kiểm phiếu.
Ứng cử viên chiến thắng trong cuộc bầu cử sẽ là người nhận được 50% + 1 phiếu bầu. Nếu không xác định được ứng cử viên chiến thắng, CEC sẽ lên lịch cho cuộc bầu cử vòng 2, được tổ chức sau 3 tuần khi vòng đầu tiên hoàn thành. Hai ứng cử viên có số phiếu bầu cao nhất sẽ tham gia bầu cử vòng 2.
Nhiệm kỳ của Tổng thống Nga
Hiến pháp Nga ban đầu quy định rằng một tổng thống chỉ có thể phục vụ hai nhiệm kỳ 4 năm. Tuy nhiên, Hiến pháp sửa đổi năm 2008 đã kéo dài nhiệm kỳ tổng thống lên 6 năm.
Năm 2020, Hiến pháp sửa đổi có điều khoản quy định không tính đến số lượng nhiệm kỳ mà tổng thống đã đảm nhiệm tính đến thời điểm những nội dung sửa đổi Hiến pháp có hiệu lực.
Sự thay đổi này đồng nghĩa các nhiệm kỳ trước của ông Putin sẽ không tính, ông hoàn toàn có đủ điều kiện tái tranh cử thêm 2 lần và có thể nắm quyền đến năm 2036.
Đinh Kim(T/h)
