(ĐSPL) - Chính trường Thá? Lan lạ? “nổ? sóng ba đào” trong mấy tuần qua, sau một thờ? g?an tương đố? bình lặng.
B?ểu tình chống dự luật ân xá b?ến thành mưu toan lật đổ chính phủ Thá? Lan.
Hàng chục ngàn ngườ? b?ểu tình đã xuống đường ở Bangkok g?ống như những phong trào phản kháng trước đây vốn đã dẫn tớ? một cuộc đảo chính của phe quân độ?, ha? thủ tướng phả? từ chức theo lệnh của tòa án cũng như ch?ến dịch của quân độ? ở Bangkok kh?ến hơn 90 ngườ? chết hồ? năm 2010.
Những năm bất ổn xoay quanh vị cựu Thủ tướng Thaks?n Sh?nawatra đã làm cho Thá? Lan sốc và k?ệt sức vào năm 2010.
Theo BBC, trong ba năm qua không a? muốn có thêm đố? đầu. Những cố gắng của phe Hoàng g?a cứng rắn nhằm khơ? dậy b?ểu tình chống chính quyền của em gá? ông Thaks?n, Thủ tướng Y?ngluck Sh?nawatra, đã không mang lạ? kết quả.
Thế nhưng, mọ? thứ đã thay đổ? trong tháng trước, kh? đảng Pheu Tha? của ông Thaks?n bỗng nh?ên mở rộng một đề nghị ân xá, vốn ban đầu chỉ ảnh hưởng tớ? những thường dân tham g?a b?ểu tình trong quá khứ, thành v?ệc xóa bỏ tất cả những vụ kết tộ? l?ên quan tớ? những xung đột chính trị kể từ năm 2004 tớ? nay.
Dự luật này xóa bỏ không chỉ bản án lạm quyền đố? vớ? ông Thaks?n hồ? năm 2008 mà còn gỡ trách nh?ệm cho những ngườ? ra lệnh xả súng vào những ngườ? ủng hộ ông vào năm 2010.
Ủy ban chống tham nhũng của Thá? Lan cũng ước tính khoảng hơn 25.000 vụ tham nhũng có thể bị ảnh hưởng bở? đề nghị ân xá. Chỉ có và? trăm vụ bị xử theo luật kh? quân hà khắc là không thuộc d?ện được ân xá.
Đ?ều quan trọng là dự luật có vẻ mở đường cho ông Thaks?n trở về sau hơn 5 năm sống lưu vong.
Dự luật ân xá châm ngò? b?ểu tình chống chính phủ
Những cuộc b?ểu tình lần này rất rộng khắp và đầy khí thế. Tham g?a xuống đường có các học g?ả, thẩm phán, bác sỹ, y tá, s?nh v?ên, nhân v?ên văn phòng cũng như các đố? thủ truyền thống của ông Thaks?n từ Đảng Dân chủ đố? lập và từ các nhóm áo vàng đã kh?ến ông và các đồng m?nh mất quyền trong g?a? đoạn 2006-2008.
Ngay cả một số ngườ? trong phong trào áo đỏ từng xuống đường ủng hộ ông Thaks?n nay cũng b?ểu tình phản đố? đạo luật.
"Đây không chỉ là chính trị đảng phá? mà là sự chống lạ? đạo luật đã kh?ến cả nước cùng phản đố?". Đó là nhận định của cựu Bộ trưởng Tà? chính Korn Chat?kava?j, ngườ? vừa từ chức phó chủ tịch Đảng Dân chủ để có thể tổ chức b?ểu tình.
Bỗng dưng những ngườ? của Đảng Dân chủ, vốn đã không thể đánh bạ? đảng Pheu Tha? trong bầu cử hay ở quốc hộ?, nay lạ? có cơ hộ? lật đổ chính quyền h?ện hành.
Làm sao một đảng ch?ếm đa số trong quốc hộ? và rất tự t?n đ? theo nghị trình mị dân từ kh? lên cầm quyền lạ? có thể mắc sa? lầm đến thế?
Đ?ều rõ ràng là ông Thaks?n đã can th?ệp vào dự luật. Trong suốt nh?ệm kỳ thủ tướng, bà Y?ngluck luôn bị cáo buộc rằng bà chỉ là con rố? và rằng tất cả các quyết định quan trọng đều do ông anh đưa ra.
Những cáo buộc đó không phả? kh? nào cũng đúng và cách cầm quyền mang tính hòa g?ả? của bà kh?ến ngay cả các đố? thủ cũng khen ngợ?.
Nhưng về dự luật ân xá, vấn đề cá nhân và hóc búa nhất mà bà từng phả? g?ả? quyết, bà thủ tướng thậm chí cũng không g?ả vờ ra quyết định. Bà đã không có mặt tạ? hạ v?ện kh? dự luật được thông qua và nó? rằng đảng của bà chứ không phả? bà muốn có dự luật này.
Trong kh? đó ông Thaks?n, h?ện đang sống lưu vong, đã trả lờ? phỏng vấn và cả quyết rằng v?ệc ân xá d?ện rộng như vậy là cách tốt nhất để t?ến bước vì đạo luật sẽ cho đất nước cơ hộ? bắt đầu lạ? từ đầu và xóa mọ? xung đột xảy ra từ kh? ông còn tạ? nh?ệm.
Sự phân cực sâu sắc trong xã hộ? Thá? Lan
Trên thực tế, dự luật ân xá đã có phản tác dụng. Sự phân cực rõ rệt trong xã hộ? Thá? lạ? một lần nữa được phơ? bày.
Và thành phần rộng khắp của đợt chống đố? dự luật ân xá, cho dù chủ yếu chỉ ở Bangkok, có nh?ều đ?ểm g?ống như các cuộc b?ểu tình hồ? đầu năm 2006, vốn đã kh?ến Thủ tướng Thaks?n lúc bấy g?ờ phả? kêu gọ? bầu cử sớm và cuố? cùng bị đảo chính.
Kh? đó, ông Thaks?n đã tính toán sa? lầm phản ứng của công chúng đố? vớ? vụ bán tập đoàn Sh?n Corp mà g?a đình ông được lợ? lớn. Dường như lạ? một lần nữa ông đ? quá đà.
Nhưng lần này tình hình cũng có những khác b?ệt quan trọng. Đảng Pheu Tha? đang cố gắng xây dựng quan hệ tốt vớ? g?ớ? lãnh đạo cao cấp thân Hoàng g?a trong quân độ?. Ngay cả vị tư lệnh lục quân bạo m?ệng, Tướng Prayuth Chan-ocha, đã khá yên lặng về vụ ân xá và các cuộc b?ểu tình.
Một cuộc đảo chính khác có vẻ khó xảy ra. Và cả phong trào áo vàng cứng rắn, thành tố quan trọng của bất kỳ phong trào xuống đường nào nhằm gây sức ép lên chính phủ, cũng không còn mạnh như xưa.
Như thế Đảng Dân chủ, vốn đang tăng thanh thế trong mấy tuần qua, lạ? phả? vật lộn vớ? vấn đề cũ: Làm sao đánh bạ? ông Thaks?n thông qua bầu cử, bất kể ông này ở trong hay ở ngoà? Thá? Lan?
Văn L?nh
