“Không phê không lấy tiền”, đó là lời quảng cáo của những người bán “thuốc lá thơm”, “tinh dầu phê”, “tinh dầu lmao”... cho những sản phẩm của mình trên mạng xã hội. Nhưng thực tế, nhiều người đang bán những chất hướng thần, gây nghiện và có nhiều tác dụng phụ ảnh hưởng đến não bộ, thậm chí là mất mạng nhưng ẩn dưới những cái tên mỹ miều.
Quảng cáo “thuốc lá thơm” với giá rẻ. |
Tinh dầu gây “ngáo”
Mới đây, viện Khoa học hình sự (Bộ Công an) đã thông tin cho báo chí về việc tiếp nhận yêu cầu của phụ huynh và nhà trường trên địa bàn TP. Hà Nội, đề nghị phân tích các mẫu ma túy mới thu được của học sinh, sinh viên.
Qua phân tích các mẫu có dạng dung dịch dành cho thuốc lá điện tử, thuốc lá sợi... đã cho thấy có nhiều chất hướng thần được hòa vào trong các loại này và bán ra ngoài với giá rẻ, dễ mua. Theo Viện Khoa học hình sự, với thủ đoạn này thì không thể phát hiện qua mắt thường, chỉ có thể phát hiện qua phân tích, giám định hoặc trực tiếp sử dụng.
Kết quả giám định cho thấy, các mẫu trên đều có chứa hoạt chất 5F – MDMB – PICA. Vậy chất có cái tên kỳ lạ này là gì? Theo một số tài liệu nghiên cứu quốc tế, chất 5F – MDMB – PICA có cấu trúc và tác dụng giống như hoạt chất THC (chất có trong cần sa thực vật), là một trong những loại cần sa tổng hợp hay còn gọi là “cỏ Mỹ” – một loại ma túy có tác dụng kích thích thần kinh trung ương và gây ảo giác mạnh.
Các nghiên cứu này cho thấy, cần sa có hai thành phần dầu chính là CBD và THC. Trong khi CBD được các bệnh nhân và tổ chức tìm hiểu về cần sa trị liệu quan tâm thì loại cần sa chứa nhiều THC được nhiều “dân chơi” tìm kiếm hơn, bởi hiệu ứng tâm lý “phê” cho não bộ cao hơn rất nhiều.
THC là một hoạt chất được sử dụng như một loại chất hóa học tẩm vào thảo mộc và sử dụng như thuốc lá cuốn, thuốc lá điện tử... Sử dụng THC cũng có nhiều tác dụng phụ như lo lắng, tăng nhãn áp, nôn mửa, tăng nhịp tim, khô miệng, phản ứng chậm, mất trí nhớ và thậm chí là gây chết người.
Với loại “tinh dầu phê” mới được phát hiện chứa hoạt chất 5F – MDMB – PICA, loại sản phẩm này được đóng lọ dưới dạng dung dịch, dùng cho thuốc lá điện tử hoặc tẩm vào thuốc lào có sẵn trên thị trường.
Được biết vào thời điểm hiện tại, 5F- MDMB-PICA chưa nằm trong danh mục các chất ma túy tại Việt Nam, nhưng nó đã được Nhật Bản đưa vào danh mục quản lý về ma túy tháng 12/2014 và Singapore vào tháng 5/2018. Tại Hoa Kỳ, 5F-MDMB-PICA đã được đưa vào danh mục chất ma túy cần được kiểm soát thường xuyên. Tháng 8/2018, viện Khoa học hình sự đã giám định và phát hiện chất này lần đầu tiên xuất hiện ở Việt Nam.
Đến nay, viện Khoa học hình sự và cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy đang phối hợp với các đơn vị chức năng nghiên cứu, báo cáo đề xuất cơ quan có thẩm quyền đề nghị Chính phủ bổ sung chất này cùng với một số chất ma túy mới khác vào danh mục các chất ma túy tại Việt Nam theo quy định tại mục 3, Điều 3, Nghị định số 73/2018/NĐ-CP ngày 15/5/2018 của Chính phủ.
Cũng theo một cán bộ của cục Cảnh sát điều tra tội phạm ma túy cho biết, thời điểm hiện tại có rất nhiều loại hoạt chất, ma túy mới được đưa ra thị trường chợ đen như “nấm hướng thần”, “thuốc lá thơm”, “chè bay”, “kẹo vương miện” hay có cái tên gây hiểu nhầm với một loại thảo dược quý là “đông trùng hạ thảo” (được trộn với kentamin và một số hoạt chất gây nghiện khác).
Cán bộ này cũng cho biết, các đơn vị phòng chống ma túy luôn phải chạy đua với các loại tội phạm này bởi chúng thay đổi liên tục các loại sản phẩm. Nếu các hoạt chất trong các sản phẩm không nằm trong danh mục cấm thì cơ quan chức năng cũng gặp nhiều khó khăn trong việc xử lý.
Dễ dàng mua online
Từ những thông tin trên, có thể thấy các loại chất hướng thần, ma túy xâm nhập vào Việt Nam ngày càng đa dạng và được bán ra với những cái tên mỹ miều. Để tìm hiểu về các loại hợp chất được đầu nậu “lách luật” đưa vào Việt Nam này, thông qua một số “kênh”, phóng viên đã liên hệ để đặt mua một số loại sản phẩm như “tinh dầu phê” với giá 500 ngàn/10ml, “thuốc lá thơm” với giá 200 ngàn/7gr với lời quảng cáo “hàng không ngon, không bễ xin hoàn tiền gấp đôi”. Thậm chí một số shop bán tinh dầu còn quảng cáo sản phẩm “có tác dụng tức thì”, “Thoải mái chơi ngoài đường, miễn nhiễm xét nghiệm”.
Việc mua bán diễn ra một cách dễ dàng, nhanh chóng giống như mua bất kỳ sản phẩm online nào. Sau khi liên hệ với một người bán, chốt giá đơn hàng và chỉ khoảng 20 phút sau đó, một shipper đã mang tới gói hàng rồi nhanh chóng rời đi. Sau lần mua đầu tiên, chủ cửa hàng còn cho biết, nếu có nhu cầu có thể liên hệ lại vào bất cứ lúc nào, shipper sẵn sàng vận chuyển hàng 24/24h.
Qua quan sát, lọ “tinh dầu phê” không khác gì những loại tinh dầu dùng bình thường dùng cho thuốc lá điện tử. Còn “thuốc lá thơm” hay còn gọi là tobaco là một loại thảo mộc được tẩm ướp, có vị thơm không tự nhiên. Tuy nhiên, sau khi mở gói “thuốc lá thơm” nhỏ bằng lòng bàn tay, chỉ ngửi qua mùi hương bên ngoài đã khiến chúng tôi có cảm giác nôn nao, chóng mặt.
Để ghi nhận thêm nữa về tác hại của loại hoạt chất này, bằng các mối quan hệ, chúng tôi đã liên lạc được với một số “dân chơi”, từng sử dụng qua “cỏ Mỹ”. Theo anh Hữu Duy (Hà Nội) cho biết, hiện tại thị trường có những loại chất hướng thần chưa nằm trong danh mục cấm được bán. Một số loại có khả năng gây “phê” không khác gì “cỏ Mỹ”.
“Người nào thần kinh khỏe thì phê, nhưng ai yếu thì có thể khiến họ co giật, nôn mửa. Ông nào phê nặng quá thì có khi đập cả đầu xuống đất. Nhưng loại này rẻ hơn nên nhiều bọn trẻ mua về hút dù rất hại cho não. Còn loại tinh dầu mới xuất hiện gần đây cũng có tác dụng tương tự “cỏ Mỹ” này, hút bằng vape (thuốc lá điện tử) nên cũng đơn giản hơn, nhiều người chơi”, anh Duy nói.
Chia sẻ về trải nghiệm kinh hoàng khi lần đầu hút loại hoạt chất hướng thần mới được phát hiện, một “dân chơi” khác là anh Công Chung (Hải Phòng) cho biết, mình chỉ dám hút một lần và không bao giờ hút lại lần thứ hai.
“Ông biết kính vạn hoa không, lúc hút xong, nhìn xuống đất giống như mình nhìn qua kính vạn hoa ấy. Sau hơi thuốc thứ 3, mọi thứ xung quanh tôi dường chậm hẳn lại, đóng băng hoàn toàn còn các giác quan bị tê liệt. Khoảng 10 phút tiếp theo thì quên luôn tên đứa ngồi cạnh, nhìn mọi thứ như quay chậm. Lúc ấy tiếng nhạc nó to lên rất nhiều lần, cảm giác như nó thông toàn bộ não. Não mình trống rỗng, thấy căn phòng ánh sáng lung linh, rực rỡ và chả còn ai. Mặc dù lúc ấy trong phòng đang ngồi gần 30 người.
Cũng may hôm ấy được bạn bè đưa ra khỏi vòng karaoke sớm không thì tôi không chịu nổi. Tôi nôn ói, uống nước rồi lại nôn mất gần 2 giờ mới có cảm giác phục hồi các giác quan. Sau đó tôi cũng phải nằm liệt giường mất 2 ngày, chỉ có thể ăn cháo để cho có chất trong bụng”, anh Chung sợ hãi chia sẻ.
Sau khi loại ma túy mới “lên sóng”, cộng đồng những người sử dụng thuốc lá điện tử cũng lên tiếng phản đối, tẩy chay tất cả những người đang kinh doanh loại tinh dầu gây hại này.
Anh Trung Đức – một chủ cửa hàng thuốc lá ở Hưng Yên cho biết: “Tôi cũng nghe thông tin về loại tinh dầu phê này một thời gian, cũng thấy một số người bán nhưng do không kinh doanh những loại độc hại này nên không quan tâm lắm. Tuy nhiên khi biết nó là hoạt chất hóa học như cỏ Mỹ, có thể phá hoại não bộ, tôi tuyên bố luôn không quan hệ với ai bán loại tinh dầu này. Chính vì họ mà người ta hiểu sai về cộng đồng sử dụng thuốc lá điện tử”.
Quan điểm của anh Đức cũng như một số chủ cửa hàng thuốc lá điện tử khác cho thấy, nhận thức của nhiều người về các loại hoạt chất độc hại cũng đang được cải thiện rất nhiều. Tuy nhiên, với giá thành rẻ và dễ mua, “Cỏ Mỹ” hay loại “tinh dầu phê” mới được phát hiện vẫn được nhiều thanh niên trẻ tuổi tìm kiếm. Họ đang liều mình một cách cố tình, đánh đổi sức khỏe, tính mạng chỉ để cảm nhận sự phê pha đầy nguy hiểm ấy dù đã được cảnh báo.
Đinh Hiền
Bài viết đăng trên ấn phẩm báo in Đời sống & Pháp luật tháng số 17
