Bác sĩ sản khoa chạy đua từng giây cứu trẻ sơ sinh tím tái trên bàn đẻ

Bác sĩ Trần Vũ Quang (bệnh viện Phụ sản Trung ương) nhớ lại, trong nhiều năm làm “bà đỡ” anh đã không ít lần tái mặt ngay trong phòng đẻ. Lúc ấy, anh và các bác sĩ khác phải đấu trí trong thời gian được tính bằng giây để an toàn cho cả hai mẹ con sản phụ.

Bác sĩ Quang luôn đặt cao trách nhiệm và tinh thần mỗi khi vào phòng đỡ đẻ.

Cháu bé có thể bị tổn thương nếu không xử lý kịp thời

Mới đây, sự việc bé sơ sinh tử vong với vết đứt dài trên cổ tại bệnh viện Đa khoa huyện Đức Thọ, Hà Tĩnh khiến gia đình sản phụ bức xúc, khiếu nại còn các bác sĩ sản khoa thì đau buồn. Chia sẻ với PV báo ĐS&PL, bác sĩ sản khoa Trần Vũ Quang cho biết, nhiều năm làm trong nghề, anh trân trọng từng khoảnh khắc chào đón những đứa trẻ chào đời.

Vì vậy, mỗi khi bước chân vào phòng đẻ, anh phải chuẩn bị mọi thứ thật kỹ lưỡng, tinh thần làm việc cao. Những giây phút này, sản phụ chịu sự đau đớn từ những cơn co rất mạnh khi chuyển dạ. Trong quá trình sinh đẻ, tư thế của thai thay đổi, rất nguy hiểm, có thể gây ra biến chứng tay chân của cháu bé, thậm chí bị tổn thương nếu bác sĩ không xử lý kịp thời.

Đối với những trường hợp “sinh khó do kẹt vai” nếu không xử lý kịp thời và đúng cách có thể gây nguy hiểm cho cả mẹ và con. Bác sĩ trong quá trình đỡ đẻ nhận thấy có tai biến này thì cần phải gọi người hỗ trợ bác sĩ sản khoa, hồi sức sơ sinh, gây mê, làm trống bàng quang rồi kéo thai nhi nhẹ nhàng. Cắt rộng tầng sinh môn và dùng thủ thuật MC Roberts.

Theo bác sĩ Quang, bác sĩ sản vừa phải có kỹ năng của bác sĩ nội vì biết kê đơn thuốc; vừa như bác sĩ cận lâm sàng vì biết siêu âm - hình ảnh và vừa có khả năng làm ngoại khoa vì phẫu thuật được. Bác sĩ Quang nhớ như in ca chuyển dạ cách đây không lâu thai nhi bị mắc bệnh lý về tim nhưng thai phụ đi khám không biết. Vì thai phụ theo dõi cả quá trình thai ở tuyến tỉnh.

Phải đấu trí bằng giây

Khi thai phụ được đưa vào phòng đẻ, cân nặng của thai nhi ổn, được 3,2kg, ngôi thuận, con rạ và thai phụ sinh thường. Mọi sự tưởng như đã xong xuôi nhưng khi chào đời được vài giây thì các bác sĩ thấy cháu bé tím tái trong khi đó thai phụ chuyển dạ không cần sự trợ giúp gì về mặt thủ thuật để lấy thai ra.

Khi thấy cháu bé tím tái, cả kíp đỡ đẻ cho sản phụ đều rất lo lắng, căng thẳng vì tất cả không hiểu tại sao quá trình thai phụ chuyển dạ rất thuận lợi. Khi bé trong bụng mẹ theo dõi cơn co và tim thai rất ổn, đến lúc ra ngoài lại tím tái rất nhanh.

“Lúc đó chúng tôi chỉ dám tính mọi chuyện theo giây vì sắc mặt cháu bé chuyển biến nhanh vô cùng. Kèm theo đó chưa thấy bé khóc, điều này đồng nghĩa với việc cháu bé chưa có nhịp thở. Lúc ấy, ca đỡ đẻ phải nhanh chóng nhờ bác sĩ ở khoa Sơ sinh cấp cứu cho cháu bé ngay. Tôi quá bất ngờ, giật mình và đặt câu hỏi trong đầu tại sao cháu bé lại tím nhanh như vậy.

Tôi nghĩ tới hàng trăm tình huống xảy ra đối với cháu bé. Phải suy nghĩ đường thở của cháu bé thế nào, hay do tác động của bác sĩ lúc lấy cháu bé ra khỏi bụng mẹ... Tôi đã làm nhiều ca nên ước lượng được bàn tay của mình để làm thủ thuật nhưng khi thấy cháu bị tím thế, tôi đã có cảm giác không tin vào bản thân. Nhưng thật ra cháu mắc bệnh lý về tim trước đó mà trong hồ sơ khám đều không có”, bác sĩ Quang nhớ lại.

Cũng theo bác sĩ Quang, những trường hợp như vậy các bác sĩ phải tính thời gian bằng giây chứ không bằng phút. Khi tiếp xúc bất kỳ ca chuyển dạ nào bác sĩ phải xử lý tình huống thật nhanh, chính xác, khoa học, sơ sảy thì thời gian sẽ “cướp” mất cháu bé mà không hay biết. Nhưng dù có lo lắng đến đâu bác sĩ cũng không để mẹ cháu bé thấy được.

Với những cảnh cháu bé đang gặp nguy hiểm thai phụ sẽ xúc động, nguy cơ chảy máu, băng huyết và ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ. Vì trong quá trình chuyển dạ cháu bé ra khỏi bụng mẹ chưa phải là đã kết thúc, sau đó, bác sĩ phải xử lý giai đoạn 3, lấy rau và cầm máu. Nếu tâm lý của người mẹ bất ổn thì sẽ rất khó hợp tác để cầm máu bằng thủ thuật khâu được.

Mai Thu

Bài đăng trên Đời sống & Pháp luật Chủ Nhật số 27