Thông tin mới nhất liên quan đến bà Nguyễn Phương Hằng là đã được con ruột Nguyễn Quang Tuấn có đơn gửi cơ quan tố tụng xin khoan hồng, giảm nhẹ hình phạt và xin được bảo lĩnh cho mẹ về điều trị bệnh.
Lý do ông Tuấn đưa ra là bà Hằng có nhiều đóng góp cho các hoạt động xã hội, đặc biệt ở giai đoạn đại dịch Covid-19. Ngoài ra, bà Hằng đang trong thời gian chữa bệnh. Ông Tuấn xin cho mẹ được tại ngoại để điều trị bệnh cho đến khi kết thúc vụ án. Yêu cầu này có được cơ quan có thẩm quyền chấp thuận hay không là việc dư luận đang đặt câu hỏi?
Để giải đáp thắc mắc của nhiều người trước việc bà Phương Hằng có được tại ngoại trong trường hợp này không? Luật sư Đỗ Ngọc Anh – Giám đốc Công ty Luật Đỗ Gia Việt (Đoàn Luật sư thành phố Hà Nội) cho biết: Theo quy định tại Điều 121 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 thì “Bảo lĩnh là biện pháp ngăn chặn được quy định trong Bộ luật tố tụng hình sự do người có thẩm quyền áp dụng để thay thế biện pháp tạm giam dối với bị can, bị cáo. Bảo lĩnh là biện pháp ngăn chặn ít nghiêm khắc hơn tạm giữ, tạm giam, được áp dụng trong trường hợp không cần thiết phải tạm giam, nhưng thấy cần phải ngăn ngừa bị can, bị cáo tiếp tục phạm tội và bảo đảm sự có mặt của bị can, bị cáo theo giấy triệu tập của Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát hoặc Tòa án”.
“Trong thực tế, bảo lĩnh thường được áp dụng đối với bị can, bị cáo thuộc trường hợp có nhân thân tốt, phạm tội lần đầu, tính chất ít nghiêm trọng, có nơi cư trú rõ ràng, thái độ thành khẩn khai báo hoặc bị can, bị cáo phạm tội có tính chất nguy hiểm cao nhưng bị ốm đau, bệnh tật nặng...” - Luật sư Ngọc Anh nói thêm.
Tiếp đến, về cá nhân có quyền bảo lĩnh cho người bị tạm giam, theo Bộ luật TTHS, người nhận bảo lĩnh phải đáp ứng đầy đủ các điều kiện: Đủ 18 tuổi trở lên, nhân thân tốt, nghiêm chỉnh chấp hành pháp luật, thu nhập ổn định và có điều kiện quản lý người được bảo lĩnh;
Bị can, bị cáo được bảo lĩnh là người thân thích của họ; Có ít nhất hai người cùng nhận bảo lĩnh; Làm giấy cam đoan không để bị can, bị cáo vi phạm các nghĩa vụ có xác nhận của chính quyền cấp xã nơi người đó cư trú.
Do vậy, đối chiếu với quy định pháp luật, Luật sư Ngọc Anh cho rằng, việc con trai nộp đơn xin bảo lĩnh cho bà Nguyễn Phương Hằng là đúng quy định pháp luật. Song để bà Hằng có thể được áp dụng biện pháp này, cần thêm ít nhất một người thuộc nhóm "người thân thích" đứng ra bảo lĩnh cho bị can. Bên cạnh đó, điều này còn phụ thuộc vào việc cân nhắc, xem xét cơ quan tiến hành tố tụng.
Cùng trao đổi về nội dung này, Luật sư Trần Văn Việt (Đoàn Luật sư thành phố Hà Nội) cho biết thêm: Việc thực hiện biện pháp ngăn chặn bảo lĩnh được hướng dẫn bởi Điều 21 Thông tư liên tịch 04/2018/TTLT-VKSNDTC-BCA-BQP của VKSND Tối cao, Bộ Công an và Bộ Quốc phòng.
Trường hợp cơ quan điều tra quyết định cho bị can được bảo lĩnh thì ngay sau khi ra quyết định, cơ quan điều tra có văn bản nêu rõ lý do, kèm theo chứng cứ, tài liệu gửi VKS cùng cấp đề nghị xét phê chuẩn. Như vậy, trong trường hợp này, cơ quan công an mà cụ thể là Công an TP.HCM có quyền ra quyết định thay đổi biện pháp ngăn chặn cho bà Hằng nếu xét thấy có thể áp dụng. Quyết định này phải được VKSND TP.HCM phê chuẩn.
Nếu biện pháp bảo lĩnh được chấp thuận, bị can sẽ được tại ngoại. Người đứng ra bảo lĩnh phải làm giấy cam đoan có xác nhận của chính quyền địa phương nơi người đó cư trú hoặc cơ quan, tổ chức nơi người đó làm việc.
Cũng theo Luật sư Việt, Điều 4 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 quy định người thân thích của người tham gia tố tụng, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng là người có quan hệ với họ gồm vợ, chồng; bố mẹ đẻ; bố mẹ chồng; bố mẹ vợ; bố mẹ nuôi; con đẻ, con nuôi; ông bà nội; ông bà ngoại; anh chị em ruột; cụ nội, cụ ngoại; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột, cháu ruột.
“Việc con trai nộp đơn xin bảo lĩnh cho bà Phương Hằng là đúng quy định pháp luật. Tuy nhiên, để bà Hằng có thể được áp dụng biện pháp bảo lĩnh, cần thêm ít nhất một người thuộc nhóm "người thân thích" đứng ra bảo lĩnh cho bị can”, Luật sư Việt thông tin.
