Ung Chính (1677 – 1735) là một trong những hoàng đế lừng danh trong lịch sử nhà Thanh. Tên ông đã gắn liền với những thành tựu vượt bậc và đóng góp quan trọng trong thời kỳ Khang Càn thịnh thế. Tuy nhiên, cuộc đời rực rỡ của ông cũng mang theo nhiều tranh cãi.
Ung Chính được biết đến với hình ảnh một vị hoàng đế siêng năng và trung thành. Suốt thời gian trị vì, ông tập trung vào việc quản lý tài chính hiệu quả và kiên quyết đối mặt với tham nhũng. Ông thực hiện các cải cách để tối ưu hóa hoạt động triều đình với nguyên tắc chi phí thấp nhất.
Thành tựu để lại nhiều như vậy nhưng Ung Chính lại có một điều kỳ lạ là chưa đi tuần du dù chỉ một lần trong suốt 13 năm trị vì. Thậm chí đến tận lúc qua đời, ông vẫn chỉ ở tại kinh thành. Như vậy, điều gì đã khiến Ung Chính có hành động như vậy?
Cạnh tranh ngai vàng
Trước khi lên ngôi, Ung Chính đã phải tham gia vào cuộc đấu tranh kịch liệt với các anh em cùng dòng họ, sự kiện này gọi là "Cửu tử đoạt đích" trong lịch sử Thanh triều. Trong giai đoạn đó, mỗi hoàng tử đều có khả năng kế vị ngai vàng, và mỗi người đều tập hợp người ủng hộ riêng để cạnh tranh vị trí. Cái cuộc tranh chấp này kéo dài và có nhiều biến cố, nhưng cuối cùng Ung Chính đã trở thành người chiến thắng.
Mặc dù Ung Chính là người thắng cuộc, tuy nhiên những đảng phái ủng hộ các hoàng tử khác vẫn tồn tại. Khi ông mới lên ngôi, vị trí của ông chưa đủ vững chắc và những đảng phái này vẫn tiếp tục tranh thủ cơ hội của họ. Trong số đó, phe của Bát A Ca Dận Tự, đứng đầu là Bát Vương, cố gắng thách thức vị trí của Ung Chính và thậm chí có những thảo luận về việc thay đổi ngai vàng.
Sự bất ổn này khiến cho Ung Chính không dễ dàng ra khỏi cung điện và ngay cả ngoại thành cũng không an toàn. Thêm vào đó, Ung Chính còn phải đối mặt với thách thức từ bộ tộc Chuẩn Cáp Nhĩ, một thế lực ngày càng mạnh mẽ, đe dọa như "con hổ" rình rập Thanh triều. Để đối phó với tình hình này, Đại Thanh liên tục phải triển khai quân đội đối mặt với Chuẩn Cáp Nhĩ trong khoảng thời gian từ năm thứ 6 đến năm thứ 11 của Ung Chính. Tình hình này khiến cho Ung Chính không thể tận hưởng sự yên bình ở bất kỳ nơi nào.
Sức khỏe không cho phép
Nếu so với Khang Hi và Càn Long thì sức khỏe của Ung Chính lại kém hơn rất nhiều. Ung Chính lên ngôi khi đã ở tuổi 45. Ở độ tuổi này, cơ thể đã bắt đầu mắc các vấn đề về tuổi tác ở giai đoạn trung niên.
Vào năm Ung Chính thứ 7, ông còn mắc trận bệnh nặng, suýt chút nữa đã không qua khỏi, phải chăm sóc hai năm mới hồi phục. Khi bệnh tình nghiêm trọng, Ung Chính thậm chí đã phải viết di chiếu truyền ngôi.
Cũng bởi sức khỏe yếu nên Ung Chính không thể tuần du đến những vùng đất xa xôi. Việc lênh đênh trên thuyền, đi đường mệt nhọc, khí hậu không hợp đều sẽ đe dọa đến sức khỏe của ông.
Bận rộn chuyện chính trị
Ung Chính được tán dương là một vị hoàng đế siêng năng, chăm chỉ. Tuy nhiên thời điểm ông lên ngôi kế vị vua cha, nước nhà đã gần như đổ nát và tình hình chính trị rất hỗn loạn.
Để đưa đất nước trở lại con đường phát triển, Ung Chính phải tận dụng tối đa nỗ lực của mình. Ông cần phải thực hiện cải cách quan lại, tái cơ cấu triều đình để thúc đẩy sự phát triển. Trong thời gian ông cai trị, công việc của ông không chỉ dừng lại ở việc quản lý mà còn phải xử lý những vấn đề chính trị phức tạp. Điều này đã đặt lên ông một áp lực nặng nề.
Mọi thời khắc của ông dường như đều dành cho công việc quốc gia. Ung Chính phải xử lý mọi vấn đề từ việc thường trực cho tới việc lớn lao, không có giây phút nghỉ ngơi. Ông đã phải làm việc không ngừng nghỉ để điều hòa lại quốc khố đã bị hao hụt từ thời cha ông. Điều này đã tạo cơ hội cho Càn Long, con trai của Ung Chính, được tận hưởng cuộc sống thoải mái, có thời gian và tiền bạc để tận hưởng những chuyến du lịch và săn bắn.
Phương Linh(T/h)
