Mới đây BSCKII Nguyễn Tiến Thành, thành viên Hội da liễu Việt Nam cho biết, bác sĩ vừa tiếp nhận trường hợp bệnh nhân 5 tháng tuổi được gia đình đưa đến khám trong tình trạng da mặt, tay chân phù nề, chảy dịch, đóng vảy tiết.
Qua khai thác tiền sử bệnh mẹ bé cho biết từ lúc 1 tháng tuổi, 2 bên má của bé đã nổi những mảng đỏ, sau đó lan ra tay, chân, da khô sần, ngứa nên bé hay cào gãi. Do gia đình chủ quan nghĩ là bệnh dị ứng ngoài da nên gia đình tự điều trị bằng mua thuốc bôi và tắm lá, đắp thuốc cho con, nhưng tình trạng không cải thiện. Gần đây bệnh nặng hơn, 2 má nề đỏ, chảy dịch, chảy mủ…, bé quấy khóc, bỏ bú nên gia đình mới đưa đi khám.
Bé trai nhiễm trùng nặng vì chữa viêm da cơ địa không đúng cách
Bác sĩ Thành chẩn đoán đây là tình trạng viêm da cơ địa bội nhiễm. Với tình trạng này phải được điều trị tích cực bằng các công nghệ cao: laser, ánh sáng… kết hợp chăm sóc tại chỗ: đắp dung dịch giảm viêm, giảm tiết, toàn thân được dùng kháng sinh, giảm kích ứng…phục hồi làn da tổn thương, giảm nguy cơ để lại sẹo ở mặt.
Nguyên nhân gây viêm da cơ địa
Theo bác sĩ Tiến Thành, viêm da cơ địa là bệnh lý biểu hiện cấp tính, bán cấp hoặc mạn tính, một đặc điểm quan trọng của bệnh là hay tái phát. Ða số trường hợp bệnh bắt đầu ở tuổi ấu thơ. Triệu chứng điển hình của bệnh là các thương tổn da khô kèm theo ngứa, do ngứa gãi nhiều mà da bị dày, bệnh nhân càng ngứa và gãi gây nên vòng bệnh lý “ngứa - gãi” làm cho bệnh nặng hơn và có nguy cơ bị bội nhiễm vi trùng.
Bệnh gây ra bởi 3 yếu tố chính, bao gồm: môi trường, tổn thương hàng rào bảo vệ da và rối loạn đáp ứng miễn dịch. Các yếu tố môi trường làm bệnh khởi phát và nặng lên bao gồm: dị nguyên như bọ, bụi nhà, lông súc vật, thức ăn (trứng, sữa, lạc, đậu tương, cá, bột mỳ); khí hậu hanh khô (bệnh thường nặng vào mùa đông, nhẹ vào mùa hè); điều kiện vệ sinh; tình trạng nhiễm khuẩn, đặc biệt là nhiễm tụ cầu vàng (staphylococcus aureus); chủng ngừa vaccine; sử dụng xà phòng, chất tẩy rửa …
Bệnh viêm da cơ địa gây ảnh hưởng rõ rệt đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Ngứa làm bệnh nhân mất ngủ. Tổn thương dày da, lichen hóa, thâm đen…làm bệnh nhân ngại ngùng khi giao tiếp và tham gia các hoạt động thể dục thể thao. Trẻ em, người lớn có thể phải nghỉ học, nghỉ làm do các đợt bùng phát của bệnh.
Ở trẻ sơ sinh tổn thương da thường khư trú ở trán, má, cằm, nặng hơn có thể lan ra tay, thân mình, biểu hiện bệnh khi cấp tính là đám da đỏ ranh giới không rõ, các sẩn và đám sẩn, mụn nước tiết dịch, không có vẩy da. Da bị phù nề, chảy dịch, đóng vảy tiết. Các vết xước do gãi tạo vết chợt, bội nhiễm tụ cầu tạo các mụn mủ và vảy tiết vàng. Bệnh thường khư trú ở trán, má, cằm, nặng hơn có thể lan ra tay, thân mình.
"Triệu chứng nổi bật nhất của viêm da cơ địa là ngứa, những cơn ngứa làm trẻ bị rối loạn giấc ngủ, biếng ăn qua đó ảnh hưởng xấu đến sự phát triển và tăng trưởng của trẻ.
Bên cạnh đó, ngứa, da khô nhiều sẽ kích thích trẻ cào gãi, khiến da trẻ bị trầy xước, chảy máu, tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập, gây viêm da cơ địa bội nhiễm có thể để lại những biến chứng sau này", BS Thành cho hay.
Ngoài ra, một số yếu tố làm tăng tình trạng viêm da cơ địa bội nhiễm ở trẻ bị viêm da cơ địa như: bố mẹ chăm sóc da không đúng cách, tắm/đắp lá cây, tự ý mua thuốc bôi cho con có thể khiến bệnh da của trẻ nặng hơn, dai dẳng và tái phát nhiều lần; lạm dụng thuốc kháng sinh sẽ làm tăng nguy cơ đề kháng kháng sinh hoặc lạm dụng các sản phẩm bôi chứa corticoid gây những biến chứng teo da, ảnh hưởng phát triển của trẻ khi dùng kéo dài, sai nồng độ…
Chuyên gia khuyến cáo bố mẹ chăm sóc da không đúng cách, tắm/đắp lá cây, tự ý mua thuốc bôi cho con có thể khiến bệnh da của trẻ nặng hơn
Khuyến cáo khi chữa viêm da cơ địa
Bác sĩ Thành tư vấn cho người bệnh tránh chà xát, không gãi là một việc rất quan trọng. Ðồng thời cho các thuốc bôi, thuốc uống chống ngứa cho bệnh nhân. Bôi kem dưỡng ẩm rất cần thiết vừa có tác dụng chống khô da vừa có tác dụng tránh ngứa, hạn chế tái phát, loại trừ và tránh các chất gây dị ứng.
Ðiều trị viêm da cơ địa cần rất cẩn trọng, có sự hợp tác rất chặt chẽ giữa thầy thuốc và người bệnh, đối với trẻ nhỏ là bố mẹ bệnh nhân. Tuỳ theo giai đoạn bệnh là cấp tính, bán cấp hay mạn tính mà cho thuốc bôi phù hợp.
Vị chuyên gia khuyến cáo, viêm da cơ địa ở trẻ em nếu không được điều trị kịp thời có thể dẫn đến nhiễm trùng, loét da, để lại các vết thâm, sẹo vĩnh viễn, ảnh hưởng thẩm mỹ sau này.
Vì vậy, khi bé có biểu hiện của bệnh lý, gia đình nên đưa trẻ đến thăm khám chuyên khoa da liễu để được thăm khám và điều trị theo phác đồ phù hợp, ngăn cho bệnh diễn tiến nặng nề hơn, và tránh được những biến chứng đáng tiếc có thể xảy ra do tự điều trị.
Phan Văn Viên
